Nguy cơ mất an ninh cho người nước ngoài ở Libya đang tăng cao sau khi một công nhân Thổ Nhĩ Kỳ bị bắn chết lúc đang leo lên cần cẩu trong công trình xây dựng gần thủ đô Tripoli. Lo ngại cho tính mạng công dân của mình, các nước đang hối hả sơ tán công dân khỏi Libya.
Trong bối cảnh bạo lực lan rộng ở Libya, khoảng 1,5 triệu người nước ngoài sống tại đây đang tìm cách sơ tán. Thổ Nhĩ Kỳ có 25 nghìn công dân làm việc trong lĩnh vực khai thác dầu khí ở Libya đang bắt đầu chiến dịch sơ tán lớn nhất trong lịch sử. Adil Yasar - một người Thổ Nhĩ Kỳ về tới Istanbul tối 23.2 - cho biết, xung đột đã nổ ra ở sân bay Tripoli đầy chật người, suốt hai ngày, anh ở đó và không hề có đồ ăn thức uống. Một hành khách khác về Tây Ban Nha ngày 23.2 nói rằng, sân bay Tripoli “đã sụp đổ”.
Tuy nhiên, Saif alIslam Gaddafi - con trai của Tổng thống Libya Moammar Gaddafi - phát biểu trên truyền hình Libya - nói: “Cuộc sống vẫn bình thường, các cảng, trường học và sân bay đều mở. Vấn đề là ở các vùng phía đông”. Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, 21 chính phủ các nước khác đã đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ giúp đưa công dân họ ra khỏi Libya.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, một chuyến tàu thuê chở 600 công dân sẽ rời khỏi Tripoli tới Malta. Có khoảng vài nghìn người Mỹ sống ở Libya, hầu hết mang hai quốc tịch. Các quan chức Mỹ nói rằng, Washington im lặng trước bạo lực ở Libya do lo sợ rằng những người ủng hộ ông Gaddafi sẽ trả đũa người Mỹ sống tại Libya.
John Drake - chuyên gia tư vấn rủi ro tại London - cũng nhận xét: “Vài trăm nghìn người nước ngoài đang mắc kẹt ở Libya. Một số đang ở các thành phố đặc biệt hỗn loạt, một số ở các khu trại trên sa mạc. Hiện giờ Gaddafi có vẻ vui vẻ để họ ra đi. Chính quyền để họ ra sân bay nếu họ có vé. Nếu các nước phương Tây có thái độ cứng rắn hơn với ông này thì điều đó có thể thay đổi, song tôi không cho là vậy”.
Các nước EU đang sơ tán khoảng 10 nghìn công dân khỏi Libya. Máy bay quân sự Pháp đã đưa 402 công dân Pháp trở về Paris. Anh dự định thuê một chuyến máy bay tới Libya sơ tán người Anh. Đức thúc giục công dân Đức sớm về nước. Ngoại trưởng Italia Franco Frattini dự báo hàng trăm nghìn người di tản sẽ tìm cách vượt Địa Trung Hải bằng thuyền và EU cần phải chuẩn bị cho điều đó.
Công dân các nước Lebanon, Syria, Đức và Thổ Nhĩ Kỳ cùng với hàng nghìn người Tunisia đã chạy khỏi Libya theo đường biên giới phía tây Libya với Tunisia. Hy Lạp, Bulgaria, Italia, Tây Ban Nha, Croatia, Nhật Bản, Nga và Saudi Arabia cũng đã hoặc sẽ đưa máy bay đến sơ tán công dân. Tàu của Hy Lạp đã tới Libya để tập hợp công dân Châu Âu cùng 15 nghìn người Trung Quốc, đưa họ trở về qua đảo Crete. Brazil cũng đang cử tàu đến đưa 180 công nhân trở về.
Cty xây dựng TAV của Thổ Nhĩ Kỳ đang sắp xếp sơ tán 3.000 người lao động Việt Nam và Thái Lan làm cho công ty này.
V.N (Theo Reuters)
