Tuyên chiến với ngôn ngữ ngoại lai ở Đức

Bộ trưởng Giao thông liên bang Đức Peter Ramsauer mới ban hành một quyết định rất đặc biệt không chỉ đối với cơ quan chính phủ này mà còn đối với cả nước Đức vì độc nhất vô nhị xưa nay.

Ông Ramsauer đưa ra quy định cấm sử dụng từ ngữ nước ngoài hoặc ngôn từ ngoại lai khi có từ tương ứng trong tiếng Đức hoặc có thể thể hiện ra được bằng tiếng Đức. Dư luận ở Đức rất hả hê vì coi đó là một trong những biện pháp quyết liệt nhằm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Đức, ngăn ngừa xu hướng pha tạp ngôn ngữ và sự xâm lăng của tiếng Anh vào không gian tiếng Đức. Nhưng người Đức cũng không thể không ngạc nhiên khi không phải cơ quan nhà nước phụ trách về văn hoá và ngôn ngữ là Bộ Ngoại giao liên bang hay Bộ Giáo dục và văn hoá ở các bang của nước Đức, mà lại là Bộ Giao thông liên bang thực thi biện pháp này.

Quyết định của ông Ramsauer được coi như lời tuyên chiến với ngôn ngữ ngoại lai. Mục đích sâu xa ở đằng sau đó là đề cao vị thế và ảnh hưởng của tiếng Đức ở cả ngoài phạm vi lãnh thổ những quốc gia và khu vực sử dụng tiếng Đức. Người Đức cũng đã phải đấu tranh mãi thì tiếng Đức mới được chấp nhận là một trong những ngôn ngữ chính được sử dụng trong EU, còn tại LHQ thì đâu đã được như vậy. Chính phủ Đức từ nhiều năm nay đã bỏ ra không ít tiền của để quảng bá và phổ biến tiếng Đức ở nước ngoài, coi việc đó là bộ phận rất quan trọng trong chính sách văn hoá đối ngoại.

Mục tiêu tấn công chính của ông Ramsauer và của người Đức là tiếng Anh. Trong thế giới được toàn cầu hoá ngày càng nhiều thì nhu cầu về tiếng Anh ngày càng lớn, đòi hỏi phải biết tiếng Anh trở nên ngày càng bắt buộc hơn. Nhưng nước Đức vốn không phải là một trong những nơi thân thiện với tiếng Anh. Vì thế, nước Đức và người Đức ở thời hiện đại bị giằng xé trong tình thế khó xử, bị chi phối ngang bằng nhau bởi tình cảm và lý trí. Trong bối cảnh ấy, quyết định của ông Ramsauer không chỉ mạnh bạo, mà còn tạo tiền  lệ. Muốn duy trì bản sắc ngôn ngữ và văn hoá thì không thể không giữ gìn sự trong sáng của ngôn ngữ và mở rộng không gian ngôn ngữ của chính mình.

 

Hà An