Ý thức văn hóa

Làm người của công chúng thật sự không hề dễ! Để đạt được, đòi hỏi người nghệ sĩ không chỉ có lòng yêu nghề, có ngoại hình đẹp mà cần phải có kiến thức sâu rộng về nghề, về văn hóa, lịch sử, xã hội, rèn luyện nhân cách, đạo đức. Biết tự trang bị kiến thức, giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc…” - một nghệ sĩ lão thành từng chia sẻ với các đồng nghiệp, học trò mình trong một buổi tiệc mừng thọ của ông như thế.

Quả thật, làm người của công chúng không dễ chút nào!

Ngày trước, để hoàn thành vai trò người của công chúng, bao lớp nghệ sĩ ông cha, anh chị đã phải vất vả chịu nhiều hy sinh, luôn phải học tập rèn luyện không ngơi nghỉ, miệt mài trau chuốt nghề để đạt được ước mơ sống cùng nghề. Danh tiếng không phải là thứ phù phiếm xa hoa. Giá trị của người nghệ sĩ ngày xưa được đo không chỉ bằng bằng tình yêu nghề đau đáu trong tim mà còn có cả tri thức sâu rộng với những đòi hỏi cao về văn hóa, lịch sử, trình độ nghệ thuật, đặc biệt là sự thiêng liêng cao quý trong trái tim mỗi người nghệ sĩ đối với tình yêu quê hương, đất nước...

Sự thật là ngày nay có quá nhiều điều kiện dễ dàng, thuận lợi để thực hiện những ước mơ nghệ thuật nên xã hội xuất hiện ngày càng nhiều những người của công chúng. Tuy nhiên, không phải cứ phát triển số nhiều đã là tốt. Số nhiều ấy chưa thể nói được những giá trị thực về nghệ thuật mà người của công chúng đem lại. Và theo quy luật, cái gì không phù hợp, ai không đủ tố chất, yếu tài năng sẽ bị đào thải mau chóng. Trên lĩnh vực nghệ thuật, nhất là ca nhạc xuất hiện ngày càng nhiều bạn trẻ lao vào thể hiện là người của công chúng dù chưa đủ tài, tâm và tầm. Đó là nguyên nhân khiến có sự lệch lạc trong thẩm mỹ về ăn mặc, văn hóa trình diễn, văn hóa giao tiếp, quảng bá…

Gần đây nhất là vụ rùm beng chuyện nữ ca sĩ T.T. thực hiện clip ca nhạc “Em đã quên” của mình trong Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM với cảnh ăn mặc tươi mát quá đáng, không phù hợp, uốn éo khoe đủ thứ giữa các bức tượng về truyền thống gây phản cảm… Cộng đồng mạng cũng như những người biết thông tin, từng xem qua clip đều bàn tán, phê phán, chỉ trích. Ca sĩ T.T. cũng vội vàng lên tiếng nhận khuyết điểm do sơ sót và sẽ rút kinh nghiệm. Một số ca sĩ nhìn nhận T.T. có khuyết điểm và đưa ra ý kiến phần lỗi còn do phía bảo tàng, do đạo diễn… Tất cả vẫn chưa thể xoa dịu dư luận vì đó là một sai sót quá lớn của những người làm nghệ thuật. Ở góc nhìn văn hóa - lịch sử, những cảnh quay quá tùy tiện như thế ở một nơi chứa đựng các giá trị lịch sử là cần nghiêm túc rút kinh nghiệm. Vụ việc này còn là một lời cảnh báo với những người quản lý trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật.