Bí ẩn về đứa con gái bị bỏ rơi của Einsteins

Nhà bác học vĩ đại Einsteins có một đứa con gái bí mật đã phải rời xa bố mẹ ngay từ thuở lọt lòng, theo một số nghiên cứu gần đây.

Khi nghiên cứu đời tư của cha đẻ thuyết Tương đối, một số nhà khoa học phát hiện, Einsteins có một người con gái ngoài giá thú mà suốt đời ông chưa từng nhắc đến.

Einsteins có một đứa con gái bí mật?

Một trong các học giả nói về sự tồn tại của người con gái này là Robert Schulmann, nhà sử học Mỹ, chuyên gia nghiên cứu về Einsteins tại đại học Harvard. Sau khi “lục lọi” rất nhiều tư liệu về nhà bác học, vào năm 1987, Robert Schulmann công bố rằng ngoài những người con chính thức, cha đẻ thuyết tương đối còn có một đứa con gái sinh ra từ thuở còn độc thân, trai trẻ, đặt tên là Lieserl Einstein-Maric. Mẹ cô bé là Mileva Maric, người yêu và sau này là người vợ đầu tiên của ông.

Theo Schulmann, cô bé Lieserl ngay khi mới ra đời vào năm 1902 đã không được ở với bố mẹ, khi đó chưa phải là vợ chồng, mà được gửi đến làm con nuôi một người bạn gái của Mileva là Helena Savic và do đó, bé được đặt tên mới là Zorka Savic. Sau một trận sốt phát ban vào năm hai tuổi, cô bé bị mù và phải sống trong bóng tối cho đến khi qua đời tại Serbia quê ngoại vào năm 1990.

Một học giả Mỹ khác là Michele Zackheim sau đó cũng xuất bản nghiên cứu về cô con gái Lieserl của Einsteins. Cuốn sách mang tên: “Einstein’s Daughter: The Search for Lieserl (Con gái của Einstein: Cuộc tìm kiếm Lieserl). Trong đó, Zackheim cũng khẳng định sự tồn tại của Lieserl. Bà đã tìm được một bức thư Einsteins viết cho Mileva năm 1903, có câu: “Anh rất tiếc vì những gì đã xảy ra cho Lieserl. Bệnh sốt ban đỏ thường để lại những hậu quả kéo dài”. Khác với học giả Schulmann, Zackheim khẳng định, người nuôi cô bé không phải bạn của mẹ, mà là ông bà ngoại, và cô bé đã chết khi chưa đầy hai tuổi do bệnh sốt phát ban đỏ.

Albert Einsteins và Mileva Maric.

Điều cả hai nhà nghiên cứu đều thống nhất là Einsteins và Mileva Maric suốt cuộc đời mình đã không hề nói một lời về người con gái này.

Con gái của thiên tài là đứa trẻ thiểu năng?

Về việc bố mẹ của Lieserl không công khai về sự hiện diện của cô, thời gian đầu có vẻ dễ hiểu. Mẹ của cô bé, bà Mileva Maric, là bạn học của Einsteins ở Đại học Bách khoa kỹ thuật Zurich. Mối tình của họ bị mẹ Einsteins ngăn cản bởi Mileva lớn hơn người yêu ba tuổi, lại là người Serbia, dân tộc mà bà mẹ có thành kiến. Mặt khác, là một người Do Thái, bà không muốn con trai mình cưới người dân tộc khác, lại càng không bao giờ tán thành chuyện quan hệ tình dục trước hôn nhân. Bởi thế khi sinh ra, đứa trẻ được nuôi nấng ở quê ngoại. 

Thế nhưng sau đó vào năm 1903, Einsteins và Mileva Maric kết hôn. Vậy tại sao họ không đón đứa trẻ về nuôi? Nếu quả thực Lieserl chết sớm vì bệnh tật trước khi họ kịp đón con về thì họ cũng không nhất thiết phải giấu biệt thông tin về con cứ như cô bé chưa hề có trên đời.

Để tìm lời giải cho những bí ẩn về Lieserl, Zackheim đã bỏ ra 5 năm truy tìm tung tích người con gái này, đi qua Thụy Sĩ, Đức, Anh, Hungary và về tận Serbia quê hương Mileva, gặp gỡ rất nhiều  người, kể cả những người tự nhận mình chính là đứa con bị bỏ rơi của nhà bác học. Theo những gì tìm thấy được, Zackheim cho rằng, Lieserl là đứa trẻ thiểu năng, trí tuệ không phát triển bình thường, nói đúng ra là cô bé bị bệnh Down. Chính vì lẽ đó, cô bé không được ai nhận làm con nuôi, nên phải đưa về cho ông bà ngoại. Một số người họ hàng của Mileva ở Serbia kể lại với nhà nghiên cứu rằng, họ còn nhớ gia đình ấy đã phải nuôi dưỡng một đứa bé gái mắc chứng đần độn. Phải chăng vì sự ra đời và cuộc sống ngắn ngủi của Lieserl quá ư bất hạnh nên vợ chồng Einstein đã chọn giữ bí mật tuyệt đối về cô bé như một cách để chôn vùi nỗi đau?

Tuy nhiên, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, mặc dù Zackheim đã dày công điều tra, nghiên cứu, nhưng những thông tin bà đưa ra vẫn mang tính giả thiết, phán đoán chứ chưa có đầy đủ bằng chứng xác thực. Vì vậy, việc Lieserl được nuôi dưỡng ở đâu, đã sớm qua đời hay sống đến tuổi già, tại sao Einsteins lại bỏ rơi và giữ im lặng về đứa con gái đầu lòng của mình… là những câu hỏi cho đến nay chưa có lời giải đáp thỏa đáng.

• Trung Thành, Datviet