EU sẽ có các phi cơ không người lái và không quân riêng

Liên minh châu Âu đang lên kế hoạch "sở hữu và vận hành các phi cơ không người lái do thám, các vệ tinh trinh sát và các máy bay trong khuôn khổ một cơ quan an ninh và tình báo mới do trưởng ban đối ngoại EU, bà Catherine Ashton, quản lý.

Các đề xuất gây tranh cãi trên là một bước đi quan trọng tiến tới việc thiết lập một cơ quan quân sự độc lập của EU với các hoạt động và khí tài riêng. Anh được dự đoán sẽ phản đối kịch liệt các đề xuất này.

Giới chức cho hay Ủy ban châu Âu và Cơ quan hành động đối ngoại châu Âu (EEAS) của bà Ashton muốn thiết lập các hệ thống liên lạc và chỉ huy quân sự để EU sử dụng cho các mục đích phòng thủ và an ninh nội địa. Theo các đề xuất trên, kế hoạch mua sắm sẽ được đưa ra vào mùa thu này.

Việc sử dụng các máy bay không người lái do thám và các vệ tinh mới "cho các chính sách an ninh nội địa và bên ngoài", vốn cũng bao gồm hoạt động tình báo cảnh sát, bảo vệ các đường bên giới bên ngoài và giám sát biển, sẽ gây ra những lo ngại rằng EU đang thiết lập một phiên bản giống Cơ quan an ninh quốc gia Mỹ.

Bằng cách thiết lập cơ quan do thám và an ninh riêng của EU, giới chức cấp cao EU coi kế hoạch này là biện pháp đối phó với vụ bê bối gần đây vì các hoạt động do thám thông tin của Anh và Mỹ.

"Vụ Snowden cho thấy EU cần có các khả năng an ninh của riêng mình và đề xuất trên là một bước đi nữa tiến tới sự thống nhất về phòng thủ của EU", một quan chức cấp cao của EU cho biết.

Bà Ashton, Ủy ban châu Âu, cùng Pháp, Đức, Italia, Tây Ban Nha và Ba Lan đều ủng hộ các kế hoạch trên. Các kế hoạch nhiều khả năng sẽ được ra thảo luận tại một hội nghị thượng đỉnh của EU vào tháng 12 tới.

Anh đã phản đối các kế hoạch nhằm thiết lập một trụ sở điều hành quân sự của EU tại Brussels.

Anh có quyền phủ quyết nhưng một số quốc gia đã đe dọa sử dụng một cơ chế pháp lý, được tạo ra bởi Hiệp ước Lisbon, để bỏ qua Anh.

Các hệ thống chỉ huy an toàn và máy bay không người lái do thám có thể được kết nối với một dự án vệ tinh trinh sát trị giá trên 4 tỷ USD, được gọi là Copernicus. Hiện tại, Copernicus sẽ do Cơ quan vũ trụ châu Âu vận hành.

• An Bình, Dantri Theo Telegraph