Cứu đồng euro không chỉ cần quyết tâm

Cuối tuần qua, Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Pháp Francois Hollande đã đạt được thỏa thuận, theo đó cam kết bảo vệ đồng euro đến cùng. Có thể xem đây là thông tin tích cực trong bối cảnh nhiều thành viên của khu vực đồng tiền chung euro vẫn chưa có lối thoát cho nền kinh tế suy kiệt của mình.

Thêm vào đó, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), ông Mario Draghi, tuyên bố với các lãnh đạo doanh nghiệp tại London rằng, ECB sẽ làm hết sức mình để duy trì đồng euro cũng như xem xét hạ lãi suất cho vay để các con nợ dễ thở hơn.

Những động thái như vậy xem ra có tính trấn an hơn là thực tế. Bằng chứng là nó giúp chỉ số chứng khoán EU tăng chút đỉnh. Quan trọng hơn, EU hiện vẫn chưa có giải pháp khả thi nào cứu các thành viên đang khốn khó như Hy Lạp, Italia, Tây Ban Nha…

Thêm vào đó, trong những tuần qua, đã có dấu hiệu cho thấy kinh tế của hầu hết 17 quốc gia sử dụng đồng euro đang trên đà suy thoái. Các nhà đầu tư đang mất dần lòng tin vào khả năng giải quyết khủng hoảng nợ của các chính phủ đi vay lẫn các quan chức EU.

Kể từ sau hội nghị thượng đỉnh EU hồi tháng rồi, cho đến nay, vẫn chưa có biện pháp nào được triển khai. Hiệp ước tài chính mới cũng đang bị đe dọa phá sản do các nước thành viên chuẩn bị đưa ra trưng cầu dân ý với dự báo khả năng bị bác bỏ rất cao. Kế hoạch thành lập quỹ cứu trợ trực tiếp của EU mà theo đó, quỹ này có thể rót thẳng vào ngân hàng trung ương các nước thành viên khu vực đồng euro mà không thông qua chính phủ cũng gây nhiều tranh cãi.

Nhiều nhà phân tích xem đây là biện pháp quá mạo hiểm trong bối cảnh hệ thống ngân hàng của Mỹ và EU thời gian qua bị khá nhiều tai tiếng về đạo đức nghề nghiệp khi giới chủ ngân hàng trục lợi từ các gói cứu trợ.

Ngoài ra, các nước trong EU còn tranh cãi chuyện có nên áp dụng hay không các chính sách thắt lưng buộc bụng khi vay tiền của ECB và IMF. Không phải nước nào áp dụng các biện pháp này cũng thành công, Hy Lạp là một bằng chứng. Các chính sách kinh tế khắc khổ càng làm cho tình hình bi đát hơn, đẩy nền kinh tế đi vào suy giảm.

Sắp tới EU có kế hoạch không áp dụng chính sách khắc khổ như đã từng áp dụng tại Hy Lạp, Bồ Đào Nha và Ireland trong trường hợp các nước đi vay đã thực hiện tốt các biện pháp cải tổ kinh tế của EU. Điều này xem ra có sự mâu thuẫn. Nếu đã thực hiện thành công các biện pháp cải tổ nền kinh tế thì cần gì phải đi cầu viện đến quỹ cứu trợ của EU?

Trong lịch sử, Malaysia đã từng thẳng thừng từ chối các khoản vay của IMF đi kèm với các điều kiện “quá nghiệt ngã” và nền kinh tế nước này cuối cùng cũng tự vượt qua khủng hoảng.

Pháp và Đức là hai động lực kinh tế chính của EU. Việc nhà lãnh đạo hai nước này và lãnh đạo ECB ra tuyên bố tiếp tục bảo vệ đồng euro cho thấy quyết tâm của họ. Nhưng người dân EU đang chờ đợi các biện pháp hiệu quả và nhanh chóng. Nền kinh tế Tây Ban Nha đang phải gánh nặng lãi suất cho vay từng ngày trong khi “cái túi không đáy” Hy Lạp lại cạn tiền vay.

Suy cho cùng, theo các nhà phân tích, biện pháp sắp tới của ECB không có gì mới hơn tiếp tục là tung tiền ra mua trái phiếu của các con nợ, một biện pháp họ đã thực hiện nhiều lần nhưng vẫn chưa mang lại kết quả.

• THỤY VŨ, SGGP