Bí quyết làm bóng đá "không rải tiền" của người Đức

Đây đang là giai đoạn thành công về mọi mặt của bóng đá Đức - nền bóng đá từng bị cho là cạn kiệt tài năng hồi đầu thế kỷ mới.

ĐT Đức tham gia trận chung kết EURO 2008 và đoạt hạng Ba tại World Cup 2010. Bayern Munich lọt vào chung kết Champions League 2009/10, còn Schalke dự bán kết Champions League 2010/11. Trong bảng xếp hạng các giải VĐQG của UEFA, Bundesliga đã qua mặt Serie A, lọt vào Top 3 và sẽ có đến 4 suất dự Champions League mùa tới. Đây đang là giai đoạn thành công về mọi mặt của bóng đá Đức - nền bóng đá từng bị cho là cạn kiệt tài năng hồi đầu thế kỷ mới. Nguyên nhân do đâu?

Phần lớn các nhà quan sát chỉ rõ, đấy là do những quy định chặt chẽ của DFL (Cơ quan điều hành các giải bóng đá chuyên nghiệp Đức - tương tự mô hình V.JSC sắp được thành lập ở Việt Nam), khiến các CLB ở giải Bundesliga đều rất ổn định về mặt tài chính. Các đội bóng đều phải sạch nợ (phải như thế họ mới được cấp giấy phép hoạt động, và việc cấp phép luôn được tiến hành chặt chẽ vào tháng Ba hàng năm).

Một mặt, giới điều hành bóng đá Đức luôn giám sát tình trạng tài chính của các đội bóng. Mặt khác, quy định “50+1” trong bóng đá Đức không cho phép tư nhân nào sở hữu đến 50% cổ phần của đội bóng. Ngay các tỷ phú trong nước như Dietmar Hopp (Hoffenheim), cũng không thể trở thành chủ sở hữu. CLB bóng đá Đức, trên nguyên tắc, luôn là tài sản chung của cộng đồng.

Kết quả, các CLB Đức không thể phát triển bằng cách thu hút tiền của giới đầu tư, rồi dùng tiền ấy để mua sắm ngôi sao. Họ buộc phải tự phát triển bằng lực lượng trẻ do chính mình đào tạo. Vả lại, mọi CLB chuyên nghiệp đều phải có hệ thống đào tạo trẻ đúng tiêu chuẩn thì mới được cấp phép hoạt động. Cứ thế, tài năng trẻ xuất hiện ồ ạt trong những năm gần đây. Khoảng 1/3 tổng số cầu thủ ở Bundesliga đủ tiêu chuẩn tham dự giải U21 châu Âu 2011.

Bayern Munich - nằm trong số vài CLB giàu nhất thế giới - là đội duy nhất đủ sức mua sắm ngôi sao với giá hàng chục triệu euro. Đối với các đội mạnh còn lại như Werder Bremen, Schalke, Stuttgart, Dortmund, Hamburg, Wolfsburg hay Leverkusen, tất cả đều phải chấp nhận khó người, khó ta. Mãi rồi cũng quen, tất cả đều có giải pháp thích hợp để phát triển tốt trong sự gò bó của quy định “50+1”.

Quy định này đã nhiều lần bị chỉ trích, nhưng khi đưa ra xét xử thì tuyệt đại đa số các CLB nhà nghề đều bỏ phiếu giữ nguyên quy định ấy. Đấy cũng là vì, tuy mang tiếng nghèo nhưng các đội bóng Đức luôn cạnh tranh tốt với các thế lực giầu có. Bốn đội khác nhau đoạt chức vô địch Bundesliga trong 5 mùa gần đây. Còn trên đấu trường Champions League thì Bundesliga thăng hạng, như đã nêu trên.

Sự phát triển đồng bộ của bóng đá Đức dẫn đến tình trạng thành công của ĐTQG luôn tỷ lệ thuận với thành công của các CLB, không như bóng đá Anh tuy có giải Premier League quá hùng hậu nhưng ĐTQG lại nghèo nàn cả về thành tích lẫn tài năng. Khác biệt ở chỗ, thành công của bóng đá Đức không phải là loại thành công do rải tiền mua lấy.

• Kinh Kha, Bongdaplus