Đảng FDP hay người dân định đoạt số phận Chủ tịch gốc Việt?

Một khi Chủ tịch được coi là linh hồn ngọn cờ của Đảng, thì từ chức là con đường duy nhất để Đảng họ có thể giành lại niềm tin từ dân chúng, nếu không muốn bị người dân chủ nhân đất nước họ đào thải.

Cách đây đúng 1 năm, tháng 5.2011, Phillip Rösler gốc Việt, 38 tuổi, được Đại hội đảng FDP bầu làm Chủ tịch đạt số phiếu kỷ lục 95,8%, với kỳ vọng sẽ cứu vãn được uy tín của Đảng FDP lúc đó đã tụt từ mức tín nhiệm chiếm 14,6% cử tri bầu Quốc hội năm 2009, sau 1 năm tham gia liên minh cầm quyền 2010, theo kết qủa thăm dò xuống chỉ còn 10% cử tri ủng hộ (mất 1/3), nửa năm tiếp theo rớt xuống 3% (mất tới 8/10) - mức thấp kỷ lục trong lịch sử đảng này, nếu bầu cử, sẽ bị loại khỏi Quốc hội theo luật định.

Kỳ vọng lớn tiêu tan cũng nhanh chóng, khi dưới sự lãnh đạo của Rösler, FDP không tài nào bứt khỏi kỷ lục tín nhiệm thấp trước đó, còn bị bồi thêm 6/8 cuộc bầu cử Quốc hội cấp Tiểu bang thất bại liên tiếp; hàng ngũ lãnh đạo hoang mang hoài nghi năng lực Rösler trong vai trò Chủ tịch vốn được coi là linh hồn, ngọn cờ của Đảng, từ đó lo sốt vó cho số phận đảng FDP, cầm chắc bị loại ra khỏi Quốc hội trong kỳ bầu cử Liên bang sắp tới năm 2013, chừng nào FDP vẫn chưa giành được sự tín nhiệm của dân chúng vốn là chủ nhân đất nước, quyết định bất cứ số phận đảng nào nơi lá phiếu.

Rốt cuộc 95,8% số phiếu FDP giành cho Rösler không thắng nổi ngưỡng đảng chỉ được tham gia Quốc hội một khi đạt mức tối thiểu 5% cử tri ủng hộ, tất yếu nảy sinh khuynh hướng đòi Rösler từ chức, sôi sục cả đảng FDP lẫn chính trường Đức.

Tới nửa đầu tháng 5, FDP bất ngờ thắng lớn, đầu tiên chiếm được 8,2% phiếu tại cuộc bầu cử Quốc hội Tiểu bang Schleswig-Holstein, đến Tiểu bang NRW còn vượt xa so với cả thăm dò ban đầu chỉ 2%, lẫn so với kỳ bầu cử trước chỉ 6,7%, gây tiếng vang lớn trên chính trường. Ngày hôm đó, đúng 18 giờ 41, thay vì như mọi lần ngồi xem truyền hình bầu cử, kể cả lần đảng FDP thắng cử ở Tiểu bang Schleswig-Holstein 1 tuần trước đó, Rösler từ phòng Chủ tịch đảng trong toà nhà Trung ương đảng FDP, bước nhanh xuống cầu thang, tới bục diễn dàn trước đông đảo lãnh đạo Đảng đang tập trung háo hức theo dõi sự kiện trên màn hình, phấn khích hô to, mở đầu cho bài phát biểu: "Người dân lại thuộc về chúng ta, họ đã đặt niềm tin vào chúng ta".

Còn tại NWR, đảng FDP Tiểu bang tập trung ăn mừng thắng lợi, sung sướng nhảy nhót, hoan hô rầm trời, gào như dân nghiền xem bóng đá: "Thật tuyệt vời, tuyệt vời", tung hô Chủ tịch FDP Tiểu bang, Christian Lindner, như thánh thần, là "người cứu thế", "giải phóng", "cứu rỗi". Lindner kiêu hãnh bước lên bục diễn đàn trong bộ quần áo com lê sang trọng với bộ ria 3 ngày không cạo, trong tiếng reo hò "Lindner đích thị Chủ tịch Đảng FDP, trong tim".

Trong bài phát biểu dài 5 phút cảm ơn những người ủng hộ, Lindner không hề nhắc tới Rösler, thay vào đó là tên tuổi các cựu Chủ tịch FDP, như Otto Graf Lambsdorff, Hans-Dietrich Genscher. Còn Chủ tịch tiền nhiệm Guido Westerwelles mặc sơ mi đỏ, áo vét, hào hứng đứng cạnh Lindner vỗ tay nhiệt liệt. Ngay cả khi Lindner trả lời phỏng vấn, hình ảnh Rösler phát biểu chúc mừng kết quả thắng cử tại trụ sở Đảng ở Berlin được chiếu lên màn hình, cũng không làm ai chú ý, cả Westerwelle cũng quay lưng lại màn hình nhìn về phiá cử toạ. Khi được phỏng vấn, liệu thắng cử của FDP tại NRW có phải công lao của Rösler không, Westerwelle trả lời lạc đề, "đó là thành tích lớn lao của Lindner, và là luồng gió lớn cho FDP toàn Liên bang", quên tên Rösler.

Lindner từng được Cựu Chủ tịch Đảng Jürgen Möllemann đánh giá là tài năng chính trị trẻ, gọi thân mật bằng danh hiệu dành cho các tài tử truyền thông: "Bambi". Với thắng lợi đưa mức tín nhiệm trước bầu cử chỉ 2%, lên 8,6% khi bầu cử, Lindner được coi là cứu cánh, mở trang sử mới cho đảng FDP, trở thành nổi bật nhất toàn đảng, vừa là chủ tịch đảng bộ Tiểu bang mạnh nhất, vừa là Chủ tịch Đoàn Nghị sỹ Tiểu bang, và qua thắng cử chứng tỏ có khả năng dẫn dắt FDP toàn Liên bang vượt ra khỏi khủng hoảng, không cần Rösler. Trả lời câu hỏi của báo chí, Nückel Chủ tịch đoàn nghị sỹ FDP vùng Ruhr đánh giá sự khác nhau giữa Rösler và Lindner ở chỗ, "nếu chúng ta cứ đi theo mỗi Rösler thì đã xuống dốc, bởi nhiều người không thèm để ý ông ta nữa, trong khi Lindner làm cho họ thích thú".

Đúng như dự báo từ trước, 2 kết quả bầu cử thắng lợi tại 2 tiểu bang, tuy đã giảm nhẹ được phần nào áp lực dư luận đòi Chủ tịch Đảng gốc Việt Phillipp Rösler từ chức, nhưng lại đồng thời gia tăng sức mạnh ảnh hưởng cho cả 2 Chủ tịch đảng FDP của 2 Tiểu bang thắng cử, Cristian Lindner, 35 tuổi, và Wolfgang Kubicki, 60 tuổi, đang là đối thủ thách thức vai trò của Rösler.

Phía ủng hộ đối thủ của Rösler trong trung ương Đảng FDP, gồm chủ yếu các bộ trưởng, chủ tịch đảng các tiểu bang, nghị sỹ, liên minh thanh niên trong đảng, cho rằng 2 cuộc thắng cử trên không liên quan tới vai trò Rösler và vẫn muốn gây tiếp áp lực, trước mắt ít nhất phải đưa được Lindner vừa thắng cử, trước đây đã từng từ chức Tổng thư ký Đảng do không hợp với Rösler, lên Phó Chủ tịch Đảng.

Thắng cử ở 2 Tiểu bang được nhóm đối lập cho rằng nhờ 2 yếu tố, một do tài năng của 2 chủ tịch đảng tiểu bang, hai nhờ cử tri tin tưởng 2 chủ tịch tiểu bang ít nhiều khác biệt với Chủ tịch Liên bang Rösler, (có nghĩa Rösler là nguyên nhân bất tín).

Kubicki từng lên tiếng chỉ trích công khai chính sách tăng trưởng được Rösler chủ xướng, bằng cách đặt ra câu hỏi trở lại: "tăng trưởng nghĩa là gì? là tăng trưởng một sợi tóc? rồi kết luận, với khái niệm tăng trưởng do Chủ tịch đưa ra, người ta không biết phải bắt đầu bằng gì".

Còn Trưởng Đoàn Nghị sỹ Quốc hội FDP, Rainer Brüderle, sau 2 cuộc bầu cử Tiểu bang vẫn chỉ trích Rösler dữ dội: "Muốn giành được niềm tin không thể như cây tre uốn hết phiá nọ sang phía kia mà phải vững vàng như đại thụ. Vì vậy chúng ta cần cây đại thụ mọc ở đây chứ không phải cây tre". Lý do: Rösler lúc nhậm chức Chủ tịch đảng, đã tự ví mình như cây tre, "rung lên trước gió, uốn mình trước bão, nhưng không bao giờ đổ", được nhiều người tán thưởng, nhưng Brüderle nhắc lại, làm họ hiểu nhằm ám chỉ nguồn gốc Việt của ông.

Trong cuộc thăm dò ý kiến qua trang mạng FOCUS, với câu hỏi, ai sẽ cứu được FDP, 67% trong tổng số 2100 người, trả lời tín nhiệm Tổng thư ký Rainer Brüderle, 23% tín nhiệm cựu Chủ tịch Guido Westerwelle, chỉ còn 9% dành cho Rösler.

Bản thân Rösler biết rõ mình đang bị cô lập. Trước khi 2 cuộc bầu cử thắng lợi, báo Spiegel đã tiết lộ kế hoạch lật đổ ông, các chính khách lãnh đạo FDP dự kiến, trong kỳ họp thường kỳ mùa Thu của Đoàn nghị sỹ đảng FDP sẽ gây áp lực từ chức lên Rösler và đưa Trưởng Đoàn nghị sỹ FDP, Rainer Brüderle lên thay thế tạm thời. Lý do được đưa ra là Rösler không có khả năng để lãnh đạo Đảng trong cuộc bầu cử Quốc hội đã cận kề 2013, cần phải thay ngay trong năm 2012 mới kịp. "Mặc dù cuộc lật đổ này không đơn giản, nhưng là cần thiết".

Trái lại, Rösler hoàn toàn không có ý định từ chức, khi trả lời chương trình truyền hình "Günter Jauch", thừa nhận "thắng lợi của Lindner", nhưng cảnh báo "lãnh đạo FDP Liên bang không được làm hỏng công lao của mình, nếu từ bên ngoài có ý định nào đó" và khi được tạp chí Morgenmagazin hỏi trực diện liệu có ý định tiếp tục tại vị hay không, Rösler đáp, "ngài có thể tiếp tục đặt câu hỏi đó cho tôi tới lần thứ 3 hay 4. Trước sau, tôi vẫn là Chủ tịch được bầu cho nhiệm kỳ 2 năm, với sứ mệnh dẫn dắt toàn Đảng thực thi đường lối Đảng mình".

Dư luận "lật đổ" Chủ tịch Đảng FDP chỉ bớt căng thẳng, khi mới đây Lindner được dự kiến thay thế Rösler tuyên bố ở lại Tiểu bang, còn Kubicki, người được cho đóng vai trò khởi sự tạo áp lực từ chức lên Rösler, tuyên bố ủng hộ ông trong một cuộc trả lời phỏng vấn hãng truyền thông Mediengruppe Madsack. -Hỏi: FDP đã hồi sinh? -Trả lời: Không, bởi chúng tôi khẳng định chúng tôi đang nằm trong khoảng 5% cử tri tín nhiệm.

Tuy nhiên, đó cũng là một cơ hội. Thực tế đã chỉ ra, trong vòng 1 tuần, ở 2 tiểu bang hoàn toàn khác nhau, với nhân sự và chính sách khác nhau, chúng tôi thắng cử lớn.

-Hỏi: Rösler cũng sẽ trúng cử Chủ tịch năm 2013?

-Trả lời: Rösler được bầu làm Chủ tịch FDP cho nhiệm kỳ tới năm 2013, sẽ không có gì thay đổi. Và nếu Rösler tiếp tục ứng cử, vẫn sẽ nhận được tín nhiệm của đa số.

-Hỏi: Hai cuộc thắng cử cấp tiểu bang của Lindner và Kubicki đã bảo trợ cho Rösler?

-Trả lời: Chúng tôi không bảo trợ mà hỗ trợ trong mọi tình huống. Thời gian trước, Rösler bị áp lực do thất bại liên tiếp ở nhiều cuộc bầu cử tiểu bang, bây giờ khi chúng tôi thắng cử phải được coi là công lao của Rösler. Và tôi rất vui mừng là Rösler cũng vững vàng, bởi nhiều tháng và tuần trước đây phải gánh chịu nhiều chỉ trích.

-Hỏi: Mặc dầu vậy, vẫn nhiều người hỏi, liệu FDP có trông đợi nhiều vào Rösler, cái gì Rösler có thể và ngài không thể?

-Trả lời: Rösler có thể giải quyết nhiều vấn đề mà tôi không thể, chẳng hạn tác động rõ ràng tới chính sách của Chính phủ Liên bang, tạo hình ảnh Chính phủ cũng như FDP cấp Liên bang, để lấy niềm tin của dân chúng. Tôi tin, thời gian sắp tới, những chính sách quan trọng, từ khủng hoảng Hy Lạp, đột phá về năng lượng, đến trợ cấp tiền chăm sóc con nhỏ, cần những giải pháp của Rösler, từ đó có thể lấy lại lòng tin của dân chúng.

-Hỏi: Rösler cần bao nhiêu thời gian để cứu được uy tín của FDP cấp Liên bang, như ngài đã từng làm ở Tiểu bang?

-Trả lời: Chính ngày bầu cử sẽ quyết định. Điều đó có thể nhận thấy ở Tiểu bang NRW. Ba tháng trước đó, không một ai nghĩ chúng tôi sẽ thắng cử, bởi chỉ nhận được 2% cử tri ủng hộ qua thăm dò dư luận. Trong thời gian ngắn như vậy, chúng tôi đã nâng được tỷ lệ đó lên tới hơn 8%. Tôi tin Rösler sẽ làm được như vậy ở cấp Liên bang, và sau thắng lợi tại 2 tiểu bang, nhiều người dân sẽ chuyển tín nhiệm sang FDP.

-Hỏi: Nghĩa là FDP trở thành nơi tập trung những người chạy khỏi các đảng khác đến với FDP?

-Trả lời: FDP không phải là 1 đảng được tín nhiệm bởi phản đối các đảng khác. FDP sẽ ngày càng được nhiều người thừa nhận, bởi đưa ra được những giải pháp dễ được chấp nhận. Đảng chúng tôi phấn đấu cho giảm nợ ngân sách, bởi chúng tôi không muốn tương lai con cháu mình phải trả những món nợ của ông cha hôm nay. Các đảng khác cũng nói tới tăng trưởng phải được thực hiện toàn châu Âu, nhưng với những giải pháp hoàn toàn sai, như đảng Xanh đòi tăng trưởng từ những thảm cỏ xanh - điều chúng ta không muốn. Hay đảng SPD khuyên chúng ta xuất khẩu ít hơn, đồng nghĩa chúng ta trừng phạt khách hàng những nước hâm mộ hàng hoá Đức.

-Hỏi: Liệu Rösler có thể bị trói chặt vào Liên minh với CDU?

-Trả lời: Không một ai trong số chúng tôi bị trói chặt vào một cái gì cả. Hiện tại chúng tôi liên minh với CDU, và sẽ hoàn thành đầy đủ hiệp định đó cho tới kết thúc nhiệm kỳ, không có bất kỳ trục trặc nào.

-Hỏi: Từ bao giờ, ngài nhận thấy Rösler không còn vướng cản FDP?

-Trả lời: Tôi chưa bao giờ nhận thấy Rösler vướng cản FDP, nhưng Rösler chưa bao giờ tạo ra được sức mạnh chung cho FDP. Tôi cũng chưa bao giờ đặt lại vai trò Chủ tịch đảng của Rösler cả.

Liệu ghế Chủ tịch của Rösler gốc Việt đã thật sự vững vàng? Khi nó vừa phải đặt trên nền tảng tín nhiệm của người dân, vừa phải chịu tác động giám sát của chính trường cùng dựa trên nền tảng đó. Mới đây, Rösler bị Chủ tịch Đảng Xanh cáo buộc, với chức vụ Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Kinh tế có liên đới tới chính sách đột phá về năng lượng của Đức bị dẫm chân tại chỗ, đòi Thủ tướng Merkel phải thải hồi, sau khi Röttgen, Bộ trưởng Môi trường, người chủ xướng chính sách năng lượng, với tư cách Chủ tịch đảng CDU tiểu bang NWR bị thất bại trong cuộc bầu cử Quốc hội Tiểu bang này, buộc phải từ chức.

Rösler dù vượt qua được thách thức chính trường hiện nay, thì cũng không thể tránh khỏi số phận Röttgen nếu Đảng ông thất cử trong kỳ bầu cử Quốc hội năm tới, bởi đó là quy luật tất yếu ở mọi quốc gia người dân quyết định số phận đảng phái. Một khi Chủ tịch được coi là linh hồn ngọn cờ của Đảng, thì từ chức là con đường duy nhất để Đảng họ có thể giành lại niềm tin từ dân chúng, nếu không muốn bị người dân chủ nhân đất nước họ đào thải.

TS Nguyễn Sỹ Phương (CHLB Đức)

• Theo Vietnamnet