Những bức ảnh chưa từng công bố bên trong hầm của Hitler

Cái chết của Hitler và vợ Eva Braun trong căn hầm kiên cố dưới lòng đất vào ngày 30/4/1945 mới là dấu hiệu thực sự đánh dấu chấm hết cho phát xít Đức.

Tháng 4/1945, khi quân Nga và phát xít Đức giao chiến ác liệt, giáp lá cà trên từng tuyến phố để giành kiểm soát Thủ đô Đức, thế thắng ngày càng nghiêng về phía quân đồng minh.

Không lâu sau cuộc chiến kéo dài hai tuần đó, phóng viên ảnh 33 tuổi của tạp chí Life, William Vandivert, đã có mặt tại hiện trường, ghi lại khung cảnh bị tàn phá của Berlin. 

Vandivert là phóng viên phương Tây đầu tiên được vào căn hầm Führerbunker (Hầm lãnh đạo) của Hitler sau khi Berlin sụp đổ. Hàng loạt bức ảnh ông chụp về căn hầm và thành phố Berlin đổ nát được xuất bản trên tạp chí Life vào tháng 7/1945. Hầu hết những bức ảnh dưới đây chưa từng được xuất bản trước đó.

Bức ảnh chưa từng được công bố chụp con phố chính ở trung tâm Berlin,  phố Oberwallstrasse, nơi diễn ra một số trận giao chiến ác liệt nhất giữa  quân phát xít và quân đội Liên Xô.

Bức ảnh chụp trung tâm chỉ huy trong Hầm lãnh đạo của Hitler, bị đốt một phần  khi phát xít Đức rút đi.

Bức ảnh chưa từng được công bố này không chỉ lột tả được sự hỗn loạn trong  căn hầm của Hitler mà còn chụp được vật dụng khiến người ta nhớ đến chủ  nghĩa gangster và tính tham lam vô độ đặc trưng của Đức quốc xã: bức họa  từ thế kỷ 16 bị cướp từ một bảo tàng ở Milan.

Trong những dòng chú thích đánh máy gửi tới văn phòng của tạp chí Lifetại New York, Vandivert miêu tả chuyến thăm căn hầm rằng: “Những bức ảnh này được chụp trong bóng tối, với ánh sáng từ ngọn nến, do chỉ có đèn ở trong hai phòng. Và khi chúng tôi tới đó, thì hoàn toàn không có đèn”.

Còn ở đây, Vandivert mô tả khoảng thời gian ngắn ngủi của mình ở nơi Hitler và vợ Eva Braun kết thúc cuộc đời. “Hình Huss và Knauth nhìn chiếc ghế sofa nơi Hitler và Eva được cho là tự sát…Phải chụp rất  nhanh và hầu như không thấy gì ở đây”.

Chỉ có nến để soi đường, các phóng viên chiến tranh đang xem xét chiếc ghế dính máu (mảng tối trên thành của chiếc ghế sofa) bên trong căn hầm của Hitler. Vandivert viết chú thích: “Ảnh các phóng viên đang xem chiếc ghế sofa Hitler và Eva ngồi khi tự sát. Đáng chú ý là vệt máu trên thành ghế nơi Eva bị chảy máu. Bà ta ngồi ở cuối ghế…Hitler ngồi ở giữa và ngã về phía trước, nên không chảy máu ra sofa”.

Trong bức ảnh chưa từng được công bố này của Vandivert, phóng viên chiến  tranh Percy Knauth (trái) của Life, nhìn qua đống đổ nát ở trong rãnh nông tại  khu vườn Chancellery Reich (cách gọi cũ của văn phòng thủ tướng Đức), nơi  thi thể của Hitler và Eva Braun được cho là bị đốt sau khi họ tự sát.

Một bức ảnh chưa từng xuất bản chụp mũ của lính SS, với biểu tượng nổi tiếng hộp sọ "cái chết của đầu" hiếm khi nhìn thấy. Trong tấm hình này, Vandivert chú thích đơn giản: "Chiếc mũ SS bị mốc nằm trong vũng nước trên sàn phòng khách”.

Một chiếc két trống rỗng, bị phá cạnh chân giường bên trong hầm của Hitler.

Vandivert viết: “Thấy hầu hết mọi tòa nhà nổi tiếng ở Berlin bị đổ nát”. Đây là bức ảnh chưa từng được công bố chụp từ trên cao các tòa nhà bị dội bom quanh khu Schöneberg của Berlin. Từ tháng 8/1940 và tháng 3/1945, máy bay ném bom của Mỹ, RAF (Anh) và Liên Xô tiến hành 350 cuộc không kích Berlin.

Quân Đồng minh (Anh, Mỹ, Pháp, và Liên Xô) kiểm Berlin sau khi phát xít Đức đầu hàng tháng 5/1945. Ảnh chụp một lính Mỹ đang đùa chào theo kiểu của Đức Quốc xã bên trong tòa nhà bị bom dội sập mái Sport Palace. Đây à nơi Đức Quốc xã tổ chức các cuộc tập hợp chính trị lớn và nơi Hitler thường xuyên phát biểu.

Trong bức ảnh chưa bao giờ được công bố này, binh lính Nga và một thường dân đang cố đẩy bức tượng bằng đồng khổng lồ của Đức Quốc xã, nằm chắn lối đi ở Berlin.

Một bức ảnh chưa bao giờ được công bố khác.

Một bức ảnh chưa bao giờ được công bố cho thấy quả địa cầu bị nghiền nát và bức tượng bán thân của Hitler nằm giữa đống đổ nát .

William Vandivert làm việc cho Life từ cuối những năm 1930 đến hết năm 1948. Năm 1947, ông cùng ba nhiếp ảnh gia khác thành lập hãng ảnh Magnum huyền thoại (nhưng ông chỉ làm ở hãng có một năm). Ông mất năm 1992.

• Theo Dantri