Nhà toán học Ngô Bảo Châu mới về nước công tác và được Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân tiếp đón, tờ Tuổi Trẻ hôm nay cho hay.
Chiều 21/7, Ngô Bảo Châu đã có cuộc gặp thân mật với Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước. Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân, chủ tịch hội đồng, chúc mừng thành tích khoa học của giáo sư Bảo Châu và bày tỏ hy vọng ông đoạt giải thưởng Fields năm nay.
Fields Medal là giải thưởng toán học danh giá nhất thế giới, thường được ví như "Nobel toán học". Giải thưởng này do Hội nghị toán học quốc tế trao bốn năm một lần cho các nhà toán học trẻ - dưới 40 tuổi - có thành tựu đặc biệt. Hội nghị sắp tới diễn ra tháng 8 tại Ấn Độ. Giáo sư Ngô Bảo Châu là một trong số các khách mời phát biểu trong phiên toàn thể.
Tên của những người đạt giải thưởng Fields sẽ được công bố tại hội nghị.
Những dự đoán về khả năng giáo sư Ngô Bảo Châu, 38 tuổi, sẽ giành giải thưởng danh giá này nổi lên từ sau khi công trình toán học của ông được đánh giá là một trong 10 phát hiện tiêu biểu nhất của năm 2009. Châu đã chứng minh được bổ đề cơ bản Langlands - một vấn đề hóc búa của thế giới toán học trong suốt 30 năm qua.
Vào năm 1979 nhà toán học Robert Langlands phát triển một lý thuyết đầy tham vọng và mang tính cách mạng nhằm kết nối hai nhánh của toán học là hình học và số học. Nếu chứng minh được nó loài người sẽ gần như có được một cái nhìn thống nhất cho nhiều ngành của toán học hiện đại như số học, đại số và giải tích.
Ngô Bảo Châu đã làm được điều đó, công bố kết quả năm 2008 và được xác nhận năm ngoái.
Peter Sarnak, chuyên gia về lý thuyết số học của Viện nghiên cứu cao cấp Princeton, ví von: "Giống như chuyện có những người làm việc ở tít bên kia sông đợi ai đó ở bờ đối diện bắc cho cây cầu. Rồi giờ đây, bỗng nhiên toàn bộ công sức của họ được công nhận".
Tên tuổi của Ngô Bảo Châu bắt đầu nổi tiếng thế giới kể từ năm 2004, khi anh được nhận giải thưởng nghiên cứu hàng năm của Viện Toán học Clay (Mỹ) dành cho những người đạt thành tựu xuất sắc nhất trong năm nhờ giải quyết một trường hợp đặc biệt của “chương trình Langlands”. Mỗi năm chỉ có 1-2 người được trao giải và Châu là người Việt Nam đầu tiên nhận giải thưởng này.
Sau khi nhận giải thưởng Clay, anh được Viện nghiên cứu khoa học cao cấp tại Princeton (Mỹ) mời sang làm giáo sư. Viện này là nơi quy tụ của nhiều nhà toán học và nhà vật lý hàng đầu thế giới, trong đó nhiều người từng đoạt giải Nobel và giải Fields. Châu còn nhận được giải thưởng của Viện Nghiên cứu Toán học Oberwolfach dành cho các nhà toán học trẻ châu Âu vào năm 2007 và giải thưởng của Viện Hàn lâm Pháp vào năm 2008.
Ngô Bảo Châu sinh năm 1972, từng học chuyên toán đại học Tổng hợp (nay là đại học quốc gia). Mùa hè 1988, anh tham dự kỳ thi Olympic Toán quốc tế tại Australia và giành huy chương vàng. Mùa hè năm sau anh tiếp tục giành huy chương vàng Olympic Toán quốc tế tại Đức. Sau đó Châu sang Pháp để học tại Đại học Paris 6. Anh bảo vệ luận án tiến sĩ khi mới 25 tuổi tại Đại học Sư phạm Paris - ngôi trường danh tiếng bậc nhất nước Pháp. Năm 2003, ở tuổi 31, anh hoàn thành luận án habilitation (tương đương tiến sĩ khoa học) tại Đại học Paris 11. Đầu năm sau anh trở thành giáo sư của đại học này.
Năm ngoái, Châu được mời giảng dạy tại Đại học Chicago.
“Rõ ràng đây là một trong những nhà toán học xuất sắc nhất thời đại của chúng ta. Tôi kỳ vọng những điều thực sự lớn lao từ người thanh niên này”, Robert Fefferman, giáo sư toán kiêm trưởng khoa Vật lý của Đại học Chicago, phát biểu.
Dù nghiên cứu và giảng dạy toán ở các trung tâm hàng đầu thế giới, GS. Ngô Bảo Châu vẫn giành thời gian đáng kể để tham gia giảng dạy và đào tạo toán học tại Việt Nam. Anh tham gia công tác hướng dẫn nghiên cứu và giảng dạy chuyên đề cho sinh viên ở Đại học khoa học tự nhiên và Đại học Sư phạm (Đại học Quốc gia Hà Nội). Năm 2005 Châu được đặc cách phong hàm giáo sư tại Việt Nam khi mới 33 tuổi, trở thành giáo sư trẻ nhất trong nước.
Mai Trang
