Tranh cãi quanh việc xuất khẩu xe tăng Đức

Thủ tướng Đức Angela Merkel hiện đang đối mặt với nhiều chỉ trích từ cả trong nước và nước ngoài, sau khi tin tức về một hợp đồng bí mật trị giá nhiều tỉ USD nhằm bán 200 chiếc xe tăng hiện đại do nước này sản xuất sang Arab Saudi bị đưa ra trước dư luận.

Theo thông tin do tờ Der Spiegel thu được, tuần trước, Hội đồng an ninh quốc gia Đức, trong đó có Thủ tướng Angela Merkel, Bộ trưởng Quốc phòng Thomas de Maizière và Ngoại trưởng Guido Westerwelle, đã phê chuẩn về nguyên tắc việc bán xe tăng cho Arab Saudi.

Bản hợp đồng tỉ đô

Theo đó, khoảng 200 chiếc xe tăng Leopard 2A7+ đời mới nhất có thể sẽ được bán trong bản hợp đồng trị giá 2,5 tỉ USD. Các công ty quốc phòng Đức, gồm Krauss-Maffei Wegmann, Rheinmetall và nhiều công ty cung cấp phụ tùng, hậu cần khác, đang hy vọng bản hợp đồng trên được thông qua vì phía Saudi muốn mua xe mới tinh, không phải loại đã qua sử dụng.

Ban đầu chính quyền Riyadh định thương thảo với Tây Ban Nha, nơi công ty Santa Bárbara đang sản xuất xe Leopard 2 theo giấy phép của Đức. Nhưng sau đó họ thay đổi quyết định, tìm tới mua hàng của Đức.

Trong mấy thập kỷ vừa qua, nhiều chính quyền Đức đã từ chối đề nghị mua xe Leopard 2 của Saudi vì lo ngại hợp đồng có thể đe dọa tới vấn đề an ninh của Israel. Nhưng quân đội Israel công nghệ cao hiện đã không còn coi các đơn vị xe tăng của Saudi là mối đe dọa. Ngoài ra quan hệ đôi bên cũng không có vấn đề gì và có tin trước khi nhận được cái gật đầu từ phía Đức, Saudi đã được sự đồng ý của Israel và Mỹ.

Những cỗ máy chiến tranh tinh xảo

Leopard 2 là mẫu xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) do công ty Krauss-Maffei phát triển vào đầu những năm 1970. Xe lần đầu đi vào phục vụ trong năm 1979 và dần thay thế chiếc Leopard 1 trong vai trò MBT của quân đội Đức, đóng vai trò đối trọng với những chiếc T-72 của Liên Xô. Tới nay nhiều phiên bản khác nhau của Leopard 2 đã hoạt động trong quân đội Đức và quân đội 12 nước châu Âu cùng vài nước khác ngoài khối.

Leopard 2 được đánh giá là chiếc xe có tính cơ động cao, được trang bị giáp tốt và có pháo 120mm nòng trơn rất mạnh. Leopard có chi phí hoạt động thấp. Nó có thể hoạt động cả ngày và đêm, trong mọi điều kiện thời tiết. Thiết kế của xe khiến nó dễ dàng nâng cấp và hiện đại hóa. Nó chưa tham gia vào các chiến dịch quân sự lớn, nhưng vẫn được xem là một trong những MBT tốt nhất thế giới hiện nay.

Mẫu Leopard 2 A7+ mà Đức chuẩn bị bán cho Saudi là phiên bản phát triển hiện đại hóa cao của chiếc Leopard 2. Nó được tích hợp thêm các thiết bị bảo vệ, tăng cường khả năng cơ động, cải thiện khả năng sống sót, tăng cường các tính năng trinh sát và điều khiển bắn chính xác.

Mẫu thiết kế Leopard 2 A7+ cho phép xe hoạt động tốt trong điều kiện đô thị cũng nhưng trong các chiến dịch cường độ cao. Nó được thiết kế để chống lại tốt việc bị tấn công bằng bom vệ đường IED và mìn. Giáp xe, nhất là khu vực phía đầu xe, được thiết kế để bảo vệ tổ lái tốt khỏi các viên đạn xuyên phá sử dụng động năng lớn hoặc đầu nổ lõm. Ngoài ra, Saudi có thể lựa chọn việc nâng cấp gói bảo vệ 360 độ chống lại súng chống tăng RPG .

Pháo chính của Leopard 2 A7+ là loại 120mm nòng trơn L44 hoặc L55. Nó có thể bắn đạn nổ HE cho phép tiêu diệt các mục tiêu nằm trong công sự, trong nhà. Ngoài ra, nó có thể bắn đạn DM-33 APFSDS-T chống tăng, với khả năng xuyên phá thép dày tới 560mm ở cự ly xa tới 2.000m. Với loại pháo L55, nó có thể bắn kiểu đạn chống tăng mới APFSDST, với khả năng xuyên qua giáp thép dày 810mm ở cự ly 2.000m. Bên cạnh đó, Leopard 2 cũng có thể bắn tên lửa chống tăng LAHAT qua pháo chính. Tên lửa có thể bám bắt và tiêu diệt mục tiêu ở cự ly tới 6.000m.

Hệ thống điều khiển vũ khí hiện đại cho phép chỉ huy và pháo thủ của xe được nằm ở khu vực được bảo vệ rất an toàn, không bị hỏa lực đối phương gây thương tích trong trường hợp phải chiến đấu ở đô thị. Mẫu Leopard 2 A7+ cũng có động cơ mới, xích mới, hệ thống treo, phanh mới và thậm chí là cả một lưỡi ủi đất để phá chướng ngại vật. Hệ thống làm mát công suất lớn và hệ thống cấp điện phụ cho phép tổ lái làm việc liên tục 24/24 trong xe mà không gặp vấn đề gì về sức khỏe. Hệ thống cảnh báo tình huống của xe cũng được tăng cường lên mức cao nhất, nhằm tạo lợi thế lớn nhất cho xe khi tham chiến.

Sự im lặng thép

Nhiều người chỉ trích trong nước Đức nói rằng việc giao những chiếc Leopard hiện đại như vậy vào tay Saudi là không hợp lý. Họ đánh giá việc hội đồng an ninh thông qua hợp đồng với Saudi, đã tương phản với quy định khắt khe của Đức về việc xuất khẩu vũ khí, trong đó cấm bán cho các nước ở vùng khủng hoảng, đang có xung đột vũ trang và có thành tích nhân quyền kém. Do đã điều xe tăng sang Bahrain giúp trấn áp người biểu tình hồi đầu năm nay nên Saudi bị đẩy vào nhóm thứ 3. 

Ngay chính thành viên trong nội bộ đảng cầm quyền của bà Merkel cũng chỉ trích bản hợp đồng với lý do nhân quyền. Một nghị sĩ thành viên đảng Xanh thậm chí còn nghi ngờ có chuyện hối lộ liên quan tới quyết định bán xe tăng. Hans-Christian Stroebele, một thành viên của ủy ban đối ngoại Quốc hội Đức nói rằng các khoản hối lộ đã được thực hiện khi Đức bán xe bọc thép cho Saudi hồi năm 1991 và rất có thể nó sẽ lặp lại trong thương vụ này. Tuy nhiên Stroebele không có bằng chứng để bảo vệ tuyên bố của mình.

Chính phủ Đức đã phản ứng lại bằng một thái độ được báo chí gọi là “sự im lặng thép”. Mới đây nhất, không xác nhận hoặc bác bỏ tin bán xe tăng Leopard, Bộ trưởng Kinh tế Đức Hans-Joachim Otto đã lên tiếng bênh vực quyết định của hội đồng an ninh. Ông nói rằng xe tăng sẽ giúp Saudi tự vệ tốt hơn trước Iran và gọi đất nước vùng Vịnh là đồng minh trong cuộc chiến chống khủng bố. Được biết chính phủ Đức hiện vẫn chưa phê chuẩn hợp đồng. Nhưng với việc Hội đồng an ninh đã bật đèn xanh và không vấp phải sự phản đối từ các đồng minh lớn như Mỹ và Israel, việc hoàn tất thương vụ gần như chỉ còn phụ thuộc vào vấn đề thời gian.

• Tường Linh, TTVH