Học và dạy nghề ở Đức

Hằng năm, số tiền mà chính phủ Đức kết hợp với các tập đoàn đầu tư vào dạy và đào tạo nghề lên đến 21,8 tỷ euro. Không chỉ ở các ngành kỹ thuật cơ khí truyền thống, đào tạo nghề còn được chú trọng ở các ngành mới như dịch vụ, quản lý hay kinh tế thương mại.

Trong hệ thống dạy nghề ở Đức, các doanh nghiệp đóng một vai trò quan trọng. Hiện nay, khoảng 643.000 công ty, khu vực công cộng và các nghiệp đoàn tự do đào tạo nghề cho 60% số người đã hoàn thành chương trình học bắt buộc, những người không muốn hoặc không thể tiếp tục học ở các bậc học cao hơn. Ví dụ, tập đoàn Siemen của Đức nổi tiếng về viễn thông, công nghệ máy móc, điện tử..., mỗi năm đầu tư một số học bổng có giá trị lớn cho lĩnh vực này.

Một sinh viên Việt Nam từng tham gia chương trình thi tuyển của công ty thuộc hãng Siemen cho biết, trong quá trình học, học viên sẽ được trả lương như một nhân viên đi làm. Hằng năm, mỗi người có một khoảng thời gian nhất định làm việc trong công ty, và được nhận nhiều ưu đãi khác của Siemen.Siemen chỉ là một ví dụ trong hàng trăm ngàn trường hợp các công ty tham gia vào công tác đào tạo nghề. Ngoại trừ nhiều chương trình đào tạo lớn mang tính chất “nhà nước và nhân dân cùng làm”, hầu hết các khoá ngắn hay dài hạn chuyên về một ngành nào đó đều được các tập đoàn lớn đứng ra đảm nhận.

Theo thống kê của Bộ giáo dục Đức, 93,3% các công ty sở hữu trường dạy nghề riêng và phát triển chiến lược nhân sự trong tương lai thông qua các mô hình dạy nghề.Về phía chính quyền, chính phủ Liên bang cũng tạo mọi điều kiện để các doanh nghiệp tham gia vào quá trình đào tạo. Theo đó, phía công ty không phải qua kiểm tra về khả năng tổ chức, đào tạo nghề, mà công tác này được tiến hành bởi các Phòng công nghiệp và thương mại.

Chính phủ Đức còn tiến hành chương trình đào tạo nghề “kép” (dual/two-track vocational training system), qua đó, trường dạy nghề sẽ ký với các doanh nghiệp một hợp đồng song phương. Hợp đồng quy định, trong quá trình học, học viên sẽ làm việc tại doanh ngiệp từ 3 đến 4 ngày/tuần.

Mặc dù nhận lương thấp, nhưng một người học nghề chỉ tốn ít thời gian và tiền bạc bằng khoảng ½ một sinh viên đại học phải đầu tư. Ngoài ra, do sự liên kết chặt chẽ với các tập đoàn đầu tư, khả năng các học viên ra trường nhận được việc làm ngay là rất cao.