Tết xa xứ

Đúng 6h chiều ở Berlin là thời khắc giao thừa ở Việt Nam. Các chợ đèn, nến sáng trưng, khói hương nghi ngút. Chủ hàng quần áo chỉnh tề, đọc bài khấn tổ tiên, ông thần Tài, thần Đất, phù hộ cho phát tài, sai lộc, rồi nổ pháo tưng bừng. Lát sau, bà con các gian hàng chúc nhau năm mới buôn may, bán đắt. Những chai sâm-panh nổ tới tấp như pháo lệnh.

 

Từ Paris hoa lệ, chuyến xe của hãng Eurolines chạy suốt đêm, vượt chặng đường dài 1.000km, sáng hôm sau đưa tôi sang Đông Berlin, “nóc nhà của châu Âu”. Mấy tháng sống ở đây, tôi đã tới thăm nhiều nơi nổi tiếng, cũng là những cái nhất của Berlin danh bất hư truyền. Xe tôi lướt đi trong ánh sáng chói lòa của những dãy nhà cao tầng nhiều kiểu đẹp, của những đường phố dài 6 làn xe ôtô xuôi ngược, của nhiều cầu vượt, hầm ngầm, của mức sống nhiều nước chưa thể có được, đảm bảo bằng hệ thống phúc lợi hấp dẫn. Tôi cũng dành nhiều thời gian tìm đến với người Việt mình không sống quần cư theo kiểu China Town của người Tàu ở các nước, mà ở xa nhau và chỉ có thể tiếp xúc trong hai ngày nghỉ cuối tuần.

Báo Tết Công an nhân dân và An ninh thế giới trong một hiệu sách ở Berlin.

Bà con người mình ở Đức có người định cư tới 30 năm, hầu hết từ 16 đến 20 năm, đều đón cả Tết Tây và Tết ta. Từ giữa tháng Chạp, chợ và các cửa hàng người Việt đã bày bán những cây thông nhựa, ông già Tuyết, những quả thủy tinh nhiều màu óng ánh và cơ man kẹo, bánh, đồ chơi trẻ em… Người mua sắm nhộn nhịp, tưng bừng. Tết Dương lịch được nghỉ nên đêm giao thừa, cùng với người Đức, nhiều gia đình người mình đánh xe lên cổng thành Brandenburg lịch sử ở giáp Tây Đức - như người Hà thành đổ về Bờ Hồ - nghe ca nhạc, xem xiếc trên nhiều sân khấu, bắn pháo hoa tới 2, 3h sáng mới về nhà. Nhưng, khác với ta, ngày Tết người Đức ít ra đường, không đến nhà nhau chúc Tết, cũng không thích tiếp khách trong nhà. Vợ chồng, con cái vui với nhau trong cái tổ ấm bày cây thông, trang trí dây hoa, đèn màu và làm những món ăn cổ truyền.

Tới những ngày giáp Tết Nguyên đán, trong hai chợ bán buôn và các cửa hàng thực phẩm châu Á của người mình nổi lên những tấm bánh chưng, bánh tét gói bằng lá dong đưa từ Thái Lan sang, tày giò lụa, thanh chả quế, gói nem chua, cả vây, bóng, mực khô, tôm, cua bể, cá chép và cam, bưởi, phật thủ, hồng đỏ, chuối xanh để bày khay ngũ quả. Lại ê hề các loại mứt, rượu Việt Nam, Trung Quốc, Anh, Pháp, Đức, pháo tràng Hồng Kông, pháo hoa Đức, cả lịch treo, báo Tết rực rỡ sắc màu đưa từ Hà Nội, TP Hồ Chí Minh sang bằng máy bay. Có thiếu chăng là hoa đào Nhật Tân, Quảng Bá, mai vàng Đà Lạt, quất Tứ Liên, phải thay cành đào bằng nilon mỏng, cây quất vàng bằng nhựa cho đỡ nhớ.

Việt kiều ở Đức gặp mặt đầu xuân mới tại một khách sạn lớn ở Berlin. Ảnh Văn Vinh.

Anh chị em ca ngợi kênh truyền hình VTV4 phát khắp nơi trên thế giới cho đồng bào ta, làm ngắn lại khoảng cách xa vời vợi, người mình bớt trống trải, cô đơn, nhất là những ai sống một mình ở nơi xa cộng đồng người Việt, giữa ngày Tết xa quê, chỉ biết ngồi nhìn tuyết trắng rơi ngoài hiên. Cũng nhờ xem truyền hình mới biết năm 2012 có hơn 10.000 Việt kiều ở Pháp, Đức, Mỹ, Nga, Ba Lan, Tiệp Khắc, Hungari, Thái Lan, châu Phi… về nước ăn Tết. Mỗi lần trở về là thêm một lần ngạc nhiên về quê hương. Xem cầu truyền hình càng thấy tầm vóc đất nước, nhân dân khắp nơi đón giao thừa, tưng bừng múa hát mừng Xuân.

Tới ngày mùng 3 Tết, Đại sứ quán Việt Nam cùng Hội Đức - Việt tổ chức gặp mặt đầu Xuân với cộng đồng người mình và đoàn ngoại giao. Một số gia đình vượt ba, bốn - thậm chí năm, sáu trăm cây số trong tuyết lạnh - để kịp về Berlin ăn Tết. Đôi câu đối đỏ chữ vàng ấm áp lòng người: “Chim có tổ, người có tông, tuy ở cách nghìn sông, không mờ nhạt tổ tông Hồng - Lạc”, “Nước có nguồn, cây có cội, dẫu đi xa vạn đỗi, chẳng phai nhòa nguồn cội Rồng - Tiên”. Và cây đào đưa từ Hà Nội sang đang nở hoa. Cảm động biết bao khi giữa trời Âu xa vời lại vút lên tiếng đàn, lời ca về đất nước đổi mới. Vừa nghe nhạc, bà con vừa thưởng thức các món ăn dân tộc. Ở các bang Đông - Tây Đức, Hội người Việt Nam cũng đón Tết cổ truyền như thế, vơi đi nỗi nhớ nhà.

Ngoài kia, tuyết vẫn rơi. Trong này, tiếng nói, tiếng cười thật ấm cúng giữa mùi hương trầm tỏa ngát không gian.

Cộng đồng người Việt Nam háo hức đón xuân "Năm Việt Nam trên đất Pháp"

Năm 2014 là năm Việt Nam trên đất Pháp, năm mở đầu của mối quan hệ đối tác chiến lược đánh dấu bước phát triển ở tầm cao mới giữa hai nước Việt Nam và Pháp. Có lẽ đây là lý do chính để cộng đồng người Việt Nam trên đất Pháp bày tỏ sự nhiệt thành đón xuân Giáp Ngọ với niềm vui pha lẫn niềm tự hào và hy vọng.

Tết của người Việt Nam tại Pháp ở trụ sở văn hóa thế giới UNESCO bao giờ cũng là tâm điểm quan trọng và thiêng liêng nhất. Đây là nơi gặp gỡ, chia sẻ, gắn kết tình quê hương xứ sở của đủ các thế hệ người Việt Nam có mặt trên đất Pháp. Ông Cấn Văn Kiệt, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Người Việt tại Pháp cho biết: “Hội trường UNESCO có sức chứa gần một nghìn người bao giờ cũng chật cứng. Thông thường để chuẩn bị cho đêm lễ này, Hội phải điều động khoảng năm trăm tình nguyện viên có mặt từ 3 giờ chiều hôm trước đến ba giờ đêm hôm sau. Năm nay, Hội người Việt Nam tại Pháp phấn khởi trước bước phát triển mới của quan hệ Việt Pháp, Hội cũng theo gương sứ quán, quyết định tổ chức Tết Giáp Ngọ lớn hơn và sang trọng hơn. Vì vậy Hội dự tính sẽ nâng số tình nguyện viên lên sáu trăm người và khoảng thời gian phục vụ có thể kéo rộng ra trước 3 giờ chiều hôm trước và sau 3 giờ tối hôm sau. Hội cũng đang lo tổ chức trưng bày gian hàng tết thật phong phú đa dạng, các món ăn tết độc đáo đậm đà hương vị ba miền và chương trình văn nghệ độc đáo, hấp dẫn. Ông Kiệt tin rằng lễ tết trong “Năm Việt Nam trên đất Pháp” sẽ tạo ra kỷ nguyên mới, giúp cho con cháu người Việt xích lại gần nhau hơn và kết đoàn hơn trong cuộc sống vì hai dân tộc Việt Nam và Pháp.

Cũng trong những ngày xuân này, các hội đoàn ở Pháp như Hội công nhân và lao động, hội thương gia, hội sinh viên và các chi hội người Việt Nam ở các địa phương sẽ đồng loạt tổ chức tết cổ truyền dân tộc với sắc thái riêng trong niềm vui chung chúc mừng quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam – Pháp. (Nguyễn Đăng An)

Thọ Cao, CAND