Chuyện bà giáo dạy tiếng Đức và anh bạn tôi

Bà giáo dạy tiếng Đức ngày xưa gọi điện giọng nhắc nhở: "Mày vẫn nhớ chứ, cũng vào tháng này mùa đông cách đây 23 năm mày đặt chân lên nước Đức." Mình đang bận, dạ dạ, vâng vâng cho xong chuyện, tính để khi nào rỗi rãi gọi lại, hàng năm tôi vẫn gọi điện hỏi thăm bà. Bà vẫn níu: "Mày vẫn nhớ thằng Chiến chứ?" dạ vâng. Bà cười húc hắc, tôi chợt hiểu, có khi bà nhớ chuyện ngày xưa…

Anh Chiến là đội trưởng đội tôi, trước khi sang đây anh mang hàm đại úy, sĩ quan tuyên huấn, dáng dấp lẳn, cao, tóc húi cua, phong độ. Anh ăn khỏe nhất đội và rất tự hào rằng mình chưa từng biết ốm. Anh ham thể thao, không ưa đọc sách nhưng thỉnh thoảng lại có bài thơ.

Trước khi vào nhà máy làm việc chúng tôi được học tiếng Đức, học đại khái thôi, gọi là kiếm ít từ giao tiếp, anh và tôi hay ngồi cạnh nhau, dẫu sao thì cũng cùng cảnh… sĩ quan, he he. Hầu như khi sang đây ai ai cũng sắm cho mình một quyển từ điển, mà chủ yếu là quyển Viêt-Đức, vào lớp mọi người để lên bàn ngay ngắn.

Giờ giải lao bà giáo đến bàn tôi trò chuyện, bà rất tài khi tám, bà kể chuyện cười, cả lớp ngặt nghẽo, tôi biết chắc mọi người chỉ đoán mò. Bà cười hỏi anh đội trưởng: "Sở thích của mày là gì hả Chiến?" Anh ngọ nguậy nói, bà hiểu ngay, à, bóng  đá. Dường như vẫn chưa thỏa mãn, anh với quyển từ điển lật lật, dí ngón tay ở chữ: "Nhà thơ!" Bà giáo nhíu mày, làm dấu thánh rồi hỏi: "ngày nào mày cũng đi?" Anh nhún vai lúc lắc, bà giáo vẫy anh phiên dịch. Khổ, quyển từ điển in lậu, giấy gai lem nhem mất dấu huyền! (Kirche: Nhà thờ). Cả lớp cười thót bụng. Anh cũng ngoác miệng, giời ơi,… tội nghiệp. Về sau này anh mê mải làm thơ nên tiếng Đức không thêm, rất nhiều lần đi với anh, gặp bạn đồng nghiệp anh halo hali, chân tay vung vẩy luôm mồm ja ja, xong quay sang tôi: "nó vừa nói cái gì ấy nhể…"

Chuyện có thật 99,9% tôi thề không bịa. Anh em ở với nhau được vài năm thì nước Đức thống nhất. Anh xin về, anh bảo: "Tao về nhà với vợ sướng hơn đây, về nhà mình nói tiếng mình, không thích nói thì chửi, Tây mà làm gì! Đéo được bay bổng, vài ba năm mà tao thấy khổ nửa đời người."

23 năm rồi không gặp lại anh.

• Văn Tất Thắng, Chemnitz