Dư luận châu Âu về chương trình nghe lén của Mỹ

Nhiều nước châu Âu đã lên tiếng chỉ trích trước thông tin rằng các cơ quan an ninh và tình báo Mỹ đã tiến hành nghe lén cơ quan ngoại giao của họ ở nước ngoài.

Tổng thống Pháp Francois Hollande ngày 1/7 yêu cầu Mỹ chấm dứt ngay hoạt động theo dõi các nước Liên minh châu Âu (EU).

Ông cho rằng hoạt động này là "không thể chấp nhận được" trong quan hệ giữa các đối tác và các đồng minh cũng như có khá nhiều bằng chứng đủ để Pháp yêu cầu phải có lời giải thích từ Mỹ.

Tổng thống Hollande tuyên bố các cuộc đàm phán giữa EU và Mỹ về khu vực thương mại tự do sẽ không thể tiến hành nếu không có bảo đảm rằng Mỹ chấm dứt hoạt động gián điệp.

Trong khi đó, người phát ngôn Chính phủ Pháp cùng ngày 1/7 tuyên bố Paris chờ đợi lời giải thích từ Washington về các cáo buộc hoạt động gián điệp đồng thời bày tỏ quan ngại sâu sắc trước vụ việc này. Đại sứ Mỹ tại Pháp đã bị triệu đến Bộ Ngoại giao nước này và phía Pháp nhấn mạnh rằng hoạt động gián điệp như vậy không thể chấp nhận được trong quan hệ giữa các đối tác và đồng minh.

Bộ Ngoại giao Italy ngày 1/7 cũng yêu cầu Mỹ giải thích xung quanh nhưng nghi vấn nghe lén các cơ quan ngoại giao của Italy tại Washington và New York. Tuyên bố của bộ trên cho biết Italy đã chính thức yêu cầu giải thích và đã nhận được cam kết của phía Mỹ rằng lời giải thích sẽ được đưa ra trong thời gian tới.

Tổng thống Đức Joachim Gauck lên tiếng yêu cầu làm rõ vụ việc. Ông cũng yêu cầu thiết lập các khung pháp lý quốc tế đối với mạng Internet và các hình thức giao tiếp xuyên quốc gia khác. Tổng thống Đức ủng hộ việc bảo đảm bảo vệ hiệu quả dữ liệu và thiết lập kiểm soát đối với sử dụng các mạng giao tiếp điện tử.

Trong khi đó, Hội nhà báo Đức lên tiếng phản đối hoạt động gián điệp của các cơ quan an ninh và tình báo Mỹ. Hội cho rằng Chính phủ Đức cần yêu cầu Mỹ chấm dứt ngay việc nghe lén và phải xóa bỏ các dữ liệu đã thu thập được.

Một nhà ngoại giao cấp cao phương Tây giấu tên cho biết vụ bê bối này có thể cản trở các cuộc đàm phán giữa EU và Mỹ về việc thiết lập khu vực kinh tế và thương mại tự do.

Theo nguồn tin này, các thành viên EU đang tham vấn lẫn nhau về hành động đáp lại nếu những thông tin về hoạt động gián điệp của Mỹ được kiểm chứng và một trong các khả năng là hoãn vòng đàm phán thứ nhất về khu vực thương mại tự do giữa Mỹ và EU dự kiến diễn ra vào tuần tới.

Trong một động thái khác, EU ngày 1/7 cho biết đã rà soát an ninh các tòa nhà, trụ sở của liên minh này. Chủ tịch Ủy ban Châu Âu (EC) Jose Manuel Barroso chỉ thị cho các đơn vị có thẩm quyền của EC triển khai một đợt kiểm tra an ninh toàn diện.

Cũng trong ngày 1/7, Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon tuyên bố cần phải tuân thủ nguyên tắc bất khả xâm phạm của các cơ quan ngoại giao. Đề cập đến những thông tin cáo buộc các cơ quan mật vụ Mỹ nghe lén cơ quan ngoại giao của nhiều nước, ông Ban Ki-moon nhấn mạnh về tính bất khả xâm phạm của các cơ quan ngoại giao, gồm cả Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế khác được bảo đảm bởi các công ước quốc tế như công ước Vienna.

Cuối tuần qua các phương tiện truyền thông EU công bố thông tin nhận được từ cựu nhân viên Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA) Edward Snowden cho biết các cơ quan mật vụ Mỹ đã thâm nhập mạng thông tin của các cơ quan đại diện của EU tại Washington và New York cũng như trụ sở Hội đồng châu Âu tại Brussel (Bỉ). Hiện thông tin này đang được các nước EU kiểm chứng./.

• (TTXVN)