Iran mua chuyên cơ cũ của Thủ tướng Đức, Berlin “khó xử”

Chính phủ Đức hồi cuối tuần qua đã rơi vào một tình thế khó xử sau khi các nguồn tin tiết lộ rằng một hãng hàng không của Iran bị cấm vận thương mại đã mua một chiếc máy bay từng được các thủ tướng Đức sử dụng.

Chiếc máy bay mang tên gọi Theodor Heuss, từng là máy bay chính thức của chính phủ Đức, giờ đây thuộc về hãng hàng không Mahan Air của Iran, bất chấp việc Đức ủng hộ các biện pháp cấm vận chặt chẽ hơn chống lại nhà nước Hồi giáo.

Trên trang web, Mahan Air cho biết hãng này sở hữu 5 chiếc Boeing 747 và 27 chiếc Airbus trong phi đội bay.

Nhưng Mahan Air gần đây đã cố gắng mở rộng phi đội thông qua việc mua một máy bay Airbus 310-304, được vận chuyển từ Kiev (Ukraine) tới Tehran hôm 18/11. Tuy nhiên, không giống một vụ mua bán thông thường, lịch sử của chiếc máy bay động cơ kép nhiều khả năng sẽ khiến chính phủ Đức bối rối.

Thủ tướng Đức Merkel đứng gần chiếc máy bay chính phủ.

Cho tới tận gần đây, chiếc Airbus 310-304 vẫn phục vụ như là máy bay chính phủ chính thức cho các nhân vật cấp cao, trong đó có các thủ tướng, ngoại trưởng và các thành viên nội các khác.

Được gọi là Theodor Heuss theo tên tổng thống đầu tiên của Tây Đức, chiếc máy bay được lắp đặt các tiện nghi sang trọng như một cabin để ngủ, phòng tắm và các ghế sofa bọc da thoải máy.

Việc máy bay giờ đây thuộc một hãng hàng không Iran có thể khiến ngành ngoại giao Đức rơi vào thế khó. Berlin gần đây đã kêu gọi các biện pháp trừng phạt mạnh hơn đối với Iran sau khi Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) ra báo cáo lo ngại Iran đang phát triển một quả bom nguyên tử.

Một chiếc ghế dài được lắp đặt trên máy bay.

Chiếc máy bay về hưu của chính phủ có mặt tại Tehran sau một chặng đường không bình thường. Được chế tạo năm 1980, chiếc Airbus 310-304 ban đầu được hãng hàng không Đông Đức Interflug sử dụng, trước khi bị nước Đức thống nhất tịch thu và được tân trang.

Trong những năm sau đó, máy bay đã làm nhiệm vụ chuyên chở cho các thủ tướng Đức Helmut Kohl, Gerhard Schröder và Angela Merkel trong các chuyến công du khắp thế giới.

Máy bay đã thực hiện chuyến bay cuối cùng cho chính phủ Đức hồi tháng 6 và nó đã được thay thế bởi một chiếc Airbus hiện đại hơn.

Sau khi chiếc máy bay được về hưu, Đức đã bán nó cho một công ty đầu tư tại Ukraine hồi cuối tháng 6 với giá 3,1 triệu euro.

Chiếc máy bay Bombardier Global 5000 thay thế chiếc Airbus 310-304 đã về hưu.

Một phát ngôn viên quân đội Đức cho hay trước khi bán, máy bay đã được sơn màu trung lập, khiến nó trông giống một chiếc máy bay thông thường.

Công ty của Ukraine sau đó đã bí mập bán chiếc máy bay VIP cho hãng hàng không Mahan Air của Iran.

Những người trong ngành hàng không cho rằng công ty Ukraine có thể đã đóng vai trò trung gian cho hãng hàng không Iran ngay từ đầu.

Một chiếc máy bay mới khác, một mẫu A319, đã được chuyển giao cho phía chính phủ Đức hồi tháng 3.

Theo Christofer Witt, tổng biên tập tạp chí "Skyliner Aviation News and More", một loạt các máy bay của hãng Lufthansa cũng đã bị bán cho các nhà đầu tư Ukraine trước đây, nhưng sau đó lại xuất hiện ở Iran.

Trong khi đó, Mỹ đã cáo buộc hãng hàng không Mahan Air bí mật vận chuyển vũ khí cho lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran. Mỹ đã đóng băng các tài sản của Iran sau khi phát hiện âm mưu ám sát đại sứ Ả-rập Xê-út tại Washington mà Mỹ cáo buộc Tehran đứng đằng sau.

• An Bình, Theo Dantri Spiegel