Đức: Truy tố chiến binh từng tham gia thánh chiến

Hàng trăm phần tử Hồi giáo cực đoan từ nước Đức bay đến Syria và Iraq để chiến đấu trong hàng ngũ tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS và nhiều người trong số đó hồi hương gây lo ngại cho chính quyền. Hiện nay, hệ thống tòa án Đức đang nỗ lực cho những cuộc chiến pháp lý sắp xảy ra liên quan đến những phần tử cực đoan quay về nước và phải đối mặt với rất nhiều thách thức.

 

Kreshnik B. là hậu vệ  của câu lạc bộ bóng đá Do Thái TuS Makkabit và cũng là người Hồi giáo. Sau 3 năm chơi cho đội bóng, Kreshnik B. được cho là "nhân danh Alah" gia nhập IS chiến đấu ở Trung Đông. Kreshnik B., nay 20 tuổi, đang là đối tượng của một vụ án diễn ra tại Frankfurt. B. bị buộc tội tham gia tổ chức khủng bố và âm mưu tiến hành khủng bố sau khi hồi hương. Đây là lần đầu tiên một chiến binh IS bị xét xử công khai trong một tòa án ở Đức.

Hiện có khoảng 140 cuộc điều tra được tiến hành ở Đức chống lại chiến binh IS và những người ủng hộ tổ chức khủng bố và các công tố viên liên bang đang nghiên cứu 33 vụ án liên quan đến hơn 60 nghi can. Giới chính khách Đức cũng bắt đầu cân nhắc một số biện pháp cứng rắn nhằm ngăn chặn chiến binh bay ra nước ngoài cũng như guồng máy tuyên truyền cho "thánh chiến".

Mới đây, Bộ trưởng Nội vụ Đức Thomas de Maizière tuyên bố bất cứ hình thức nào ủng hộ IS đều là bất hợp pháp. Kreshnik B., con trai của dân tị nạn từ Kosovo, là hình mẫu của thế hệ thanh niên cực đoan ở Đức.

Theo cáo trạng tòa án, năm 2013 B. cùng với 6 người khác lên chuyến xe buýt ở Frankfurt hướng đến thành phố Istanbul của Thổ Nhĩ Kỳ và từ đây tiếp tục đi đến Syria. Sau đó, Kreshnik B. gia nhập đội quân IS, trú đóng gần thành phố Aleppo của Syria. Các nhóm cực đoan khác từ chối những thanh niên thiếu kinh nghiệm đến từ phương Tây với phần đông không nói được tiếng Arập, song IS thu nạp tất cả để sử dụng họ làm bia đỡ đạn, đánh bom liều chết hay nếu cần sẽ trở thành con tin đòi tiền chuộc từ chính quyền phương Tây.

Sau 5 tháng chiến đấu cho IS ở Syria, vào ngày 12/12/2013, Kreshnik B. trở về thành phố Frankfurt thì bị cảnh sát bắt giữ. Chính xác động lực gì thôi thúc những thanh niên Đức, như Kreshnik B., dám mạo hiểm tính mạng cho những cuộc chiến tranh xa xôi là một bí ẩn cho chính quyền nước này. Mới đây, giới chức an ninh Đức thực hiện một báo cáo nghiên cứu dài 18 trang theo ủy thác của Bộ Nội vụ, phần nào hé lộ nguyên nhân dẫn đến việc thanh niên nước này sẵn sàng tham gia thánh chiến.

Theo báo cáo, trong số 378 người đến Syria vào cuối tháng 6/2014 có hơn 40 phụ nữ và 16 người trong đó còn ở tuổi vị thành niên, trẻ nhất chỉ mới bước  sang tuổi 15! Gần 2/3 sinh ra tại Đức và một nửa trong số đó có ý định đến Syria để tham gia thánh chiến. Báo cáo cho biết, "yếu tố quan trọng nhất dẫn đến tư tưởng cực đoan" là bạn bè và kế đến Internet đóng vai trò không kém phần quan trọng.

Ismail I. là vụ án thứ 2 liên quan đến thánh chiến ở Syria và phiên tòa xét xử dự kiến bắt đầu tại thành phố Stuttgart vào cuối tháng 10 tới. Ismail I., 24 tuổi, chào đời ở Liban, không có nhiều thành công trong cuộc sống - chuyện học hành dở dang do nghiện ma túy, công việc làm không ổn định và cuộc hôn nhân chỉ kéo dài được vài tháng.

Ismail I. quen biết vài nhân vật cực đoan ở Đức, bao gồm nhà thuyết giáo đạo Hồi Sven Lau. Ismail I. được cho là bay từ Dusseldorf đến thành phố Gaziantep của Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 22/8/2013, rồi từ đó lên xe buýt đến biên giới Syria để gia nhập Jaish al-Muhajireen wal-Ansar - nhóm chiến binh đa số là người Chechnya liên kết với IS. Mùa thu năm 2013, Ismail I. cùng với một người khác quay trở về Stuttgart theo lệnh của nhóm chiến binh để tìm mua một số lượng lớn quần áo ngụy trang, thiết bị nhìn ban đêm, ống nhòm và thuốc cầm máu.

Nhưng, số hàng hóa nhạy cảm chưa đưa về được Syria thì cả hai người bị bắt giữ vào ngày 13/11 tại một điểm đỗ xe nằm giữa Stuttgart và Ulm. Vụ án Ismail I. cho thấy thách thức mà hệ thống tư pháp Đức phải đối mặt do ảnh hưởng từ cuộc nội chiến Syria cách xa đến 3.000 km! Để buộc tội Ismail I. tháng 5/2014, các công tố viên liên bang phải tiến hành những cuộc điều tra vất vả. Lịch sử cho thấy những vụ án như thế này sẽ kéo dài hơn một năm.

Mới đây, Văn phòng Công tố viên liên bang cảnh báo đến Bộ Tư pháp Đức, nếu như những vụ án liên quan đến chiến binh cực đoan hồi hương không ngừng tăng lên thì cơ quan sẽ quá tải! Trong vụ án Kreshnik B., tòa án cho biết mức án sẽ nhẹ nếu như đối tượng thành khẩn thú tội và khai báo tất cả mọi chuyện - đó được coi là thỏa thuận giữa luật sư bào chữa Mutlu Gunal và công tố viên.

Nhưng, các nhà hoạch định chính sách Đức thậm chí gặp nhiều khó khăn hơn giới luật học khi phải đối mặt với vấn đề gọi là "du lịch thánh chiến" do nhiều người trở về từ Syria nhưng không biết được họ đã làm gì ở đất nước đang có nội chiến này - cụ thể là họ có tham chiến hay không và nếu có thì chiến đấu cho nhóm nào! Ngoài ra, điều quan trọng hơn tất cả là liệu khi hồi hương những người này có phải là mối đe dọa cho an ninh quốc gia hay không.

Theo báo cáo của giới chuyên gia an ninh, chỉ khoảng 20 người hồi hương "đồng ý hợp tác với chính quyền" trong khi số khác từ chối nói chuyện hay trả lời cho câu hỏi liệu họ có mang theo cuộc chiến của IS về Đức hay không?

  Diên San (CAND tổng hợp)