Hai anh em ở bang Bayern cùng đoạt giải Olympiade toán toàn tỉnh

Hai anh em ruột người Việt, Phạm Nam và Phạm Thanh Mai, đã vượt qua hơn 1.000 học sinh, đoạt giải nhất và nhì của khối lớp 5 tại cuộc thi Olympiade học sinh giỏi toán toàn tỉnh Unterfranken, tiểu bang Bayern, Đức.

Mới đây, tại Toà soạn báo Main Echo, TP Aschaffenburg, tỉnh Unterfranken, tiểu bang Bayern, đã diễn ra lễ trao giải thưởng cuộc thi Olympiade học sinh giỏi toán toàn tỉnh từ lớp 5 đến 8.

Giải Olympiade toán học lần thứ 14 này diễn ra hai vòng. Vòng đầu tổ chức vào cuối tháng 10 năm ngoái. Tổng cộng 131 em với hơn 70% nữ, đoạt giải nhất vòng đầu, bước vào vòng chung kết năm nay. Tham dự lễ trao giải có Chủ tịch và Phó thành phố, giáo sư toán học Hans Georg Stark trường đại học Aschaffenburg cùng tất cả cha mẹ các em học sinh.

Hai anh em Nam và Mai tại lễ trao giải

Trong số học sinh lên nhận thưởng, nổi bật hai anh em ruột người Việt, Nam và Mai, học sinh lớp 5C trường Friedrich-Dessauer Gymnasium, Aschaffenburg đã vượt qua tổng cộng 1.080 em học sinh lớp 5 thành phố, đoạt giải nhất và nhì của khối lớp 5 toàn tỉnh với tống số điểm của Mai là 28,5/30, của Nam 27,5/30. Ngoài bằng khen, quà tặng, phần thưởng dành cho Nam và Mai là được chọn vào nhóm nghiên cứu Roboter, và Mathekurs-Plus để bồi dưỡng học sinh giỏi toán thi đấu các năm tiếp theo.

Mai và Nam sinh ra trong một gia đình thuần Việt, bố qua Đức du học từ năm 1987, rồi làm luận án tiến sỹ, hiện là chủ một công ty sản xuất các phần mềm ứng dụng cho các trường đại học và hãng chế tạo ô tô Đức. Mẹ tốt nghiệp thạc sỹ kinh tế, mở văn phòng kế toán tư vấn thuế. Mai bộc lộ tài năng sớm. Lên hai tuổi đã biết ghép vần và làm tính số tới 10, ham thích chương trình tự học qua máy tính Vtech dành cho trẻ lên 5. Ở tuổi lên ba, Mai đã học tiếng Anh trong nhà trẻ. Mê đàn piano, được mời biểu diễn khắp cả trong lẫn ngoài trường. Lên 5 tuổi, Mai vào tiểu học. Với kết qủa xuất sắc toàn diện, Mai được Sở Giáo dục đặc cách lên lớp 3. Tuy nhẩy cóc bỏ qua lớp 2, nhưng Mai năm nào cũng đứng đầu lớp.

Năm nay, ngoài đoạt giải Olympiade toán, Nam và Mai còn giành được giải 2 toán Känguru trong cả nước, giải 3 môn Brigde thành phố Aschaffenburg, đứng thứ 8 giải Deutsche Schüler Meisterschaft bộ môn Brigde toàn Liên bang, mặc dù cả hai em mới bắt đầu theo học môn này miễn phí ở trường đầu năm nay.

Năm ngoái, tại giải chung kết vô địch toán lớp 4 toàn tỉnh Unterfranken, với 80 học sinh giỏi nhất nhì vòng loại của 40 trường toàn tỉnh tham gia, Mai cũng đoạt giải nhất.
 

Tại giải Olympia lần này, một trong những bài toán được Nam và Mai cho là thú vị nhất, bài làm đạt số điểm tuyệt đối, là bài toán xếp hình que diêm. Các bậc phụ huynh có con em bậc học này ham thích toán học, có thể để chúng giải thử.

a) Đề bài: Bạn Iris có tất cả 41 que diêm được xếp theo hình sau: 179 + 118 = 355.

1- Bạn Sinom chỉ được phép thay đổi chỗ nhiều nhất 2 que diêm để có một đẳng thức (phép cộng) đúng nguyên kết quả. Có tất cả 5 cách để làm điều đó. Bạn hãy tìm ít nhất 4 cách giải.

2- Ban Julia chi muốn bổ sung thêm ít que diêm nhất như có thể, để có một đẳng thức đúng. Bạn hãy tìm cách giải.

Các con số, dấu bằng, dấu cộng được xếp bằng que diêm như sau:   (số 1 gồm 2 que diêm, số 2: 5 que, số 3: 5 que, số 4: 4 que, số 5: 5 que, số 6: 6 que, số 7: 3 que, số 8: 7 que, số 9: 6 que, số 0: 6 que, dấu + : 2 que, dấu = : 2 que).

b) Bài giải:

1.1- Rút một que diêm của con số 8 ở số 118, ta sẽ được con số 6. Số 118 biến thành số116. Đặt que diêm đó vào con số 1 cạnh con số 6, con số 1 sẽ biến thành con số 7. Số 116 trở thành 176. Kết quả cho đẳng thức sau: 179 + 176 = 355.

1.2- Ở số 118, lấy đi một que diêm của con số 8, để tạo thành con số 9. Số 118 sẽ trở thành 119. Que diêm rút ra đó đặt vào con số 1 bên cạnh. Số 119 sẽ trở thành 179. Ở số 179, đảo que diêm ở con số 9 biến thành con số 6, ta sẽ được số 176. Như vậy, ta được đẳng thức: 176 + 179 =355

1.3- Rút ra một que diêm của dấu cộng, dấu cộng sẽ biến thành dấu trừ. Ở số 179, lấy đi 1 que diêm ở con số 9, để biến số 9 thành số 3, số 179 trở thành số 173 . Hai que diêm rút ra đó, bổ sung vào con số 1 của số 173, con số 1 biến thành con số 4, số 173 trở thành 473. Kết qủa cho đẳng thức: 473 - 118 = 355.

1.4- Ở số 179, lấy đi 1 que diêm ở con số 9, con số 9 sẽ trở thành số 5. Số 179 trở thành 175. Que diêm rút ra đó bổ sung vào con số 1 nằm giữa số 118, con số 1 biến thành con số 7 và số118 biến thành số 178. Ở số 355, đảo vị trí 1 que diêm của con số 5 cuối cùng để biến thành con số 3, số 355 sẽ trở thành 353. Kết quả ta có đẳng thức: 175 + 178 = 353.

1.5- Lấy đi 1 que diêm ở con số 8, số 118 sẽ trở thành 116. Que diêm rút ra đó bổ sung vào con số 5 nằm giữa số 355, số 5 biến thành số 9 và số 355 trở thành 395. Sau đó, thay đổi vị trí 1 que diêm ở con số 3 để biến thành con số 2. Số 395 trở thành 295. Ta sẽ có đẳng thức: 179 + 116 = 295

2- Bổ sung 1 que diêm vào con số 9 ở số 179, để con số 9 biến thành con số 8, số 179 trở thành 178. Một que khác bổ sung vào con số 1 nằm giữa số 118, biến con số 1 thành con số 7, số 118 trở thành số 178. Thêm 1 que nữa bổ sung vào con số 5 cuối cùng của số 355, biến con số này thành con số 6, số 355 trở thành 356. Kết quả chỉ cần bổ sung thêm ba que diêm ta sẽ được đẳng thức: 178 + 178 = 356.

Trao đổi kinh nghiệm dạy dỗ con cái, chị Lan Anh - mẹ của hai anh em Nam, Mai - cho biết: Kinh nghiệm để các con đạt kết quả cao trong trường không phải ép chúng học nhiều, hay học thêm mà khuyến khích chúng say mê, mải miết học, giải bài tập theo kiểu vừa học, vừa chơi. Nên để chúng mày mò với các chương trình tự học, có thể tìm thấy trên mạng, như trang http://www-de.scoyo.com. Các chương trình này dạy học sinh như có thầy giảng, chỉ khác thầy không đứng trên bục giảng mà nằm trong máy tính. Học sinh học theo từng chuyên mục, sau đó có bài tập để chúng giải và tự đánh gia kết quả. Ngoài ra, cứ hết một chương lại có bài kiếm tra và được cấp chứng chỉ tác dụng như trò chơi có thưởng trên mạng. Đó cũng chính là phần thưởng khuyến khích học sinh giành chiến thắng. Nếu các em học hết chương trình này, thì coi như chúng đã nắm được toàn bộ nội dung cơ bản của các môn học đến lớp 8. Lúc đó, chúng dễ dàng đạt được điểm cao ở trường. Một trong những cách để trẻ em phát triển trí thông minh và khả năng sáng tạo là nên cho chúng tham gia những trò chơi tập thể như chơi cờ, bài và âm nhạc. Những môn đó sẽ hình thành cho các em tính cách ham thích tìm tòi và theo đuổi mục đích.

• Nguyễn Sỹ Phương (CHLB Đức)