Sau 5 ngày hàng không tê liệt vì núi lửa, giới hàng không và các bộ trưởng giao thông châu Âu đã nhóm họp vào hôm qua để đánh giá thiệt hại. Theo đó, tổng thiệt hại có thể lên tới 1 tỷ USD. Tính trung bình, cứ mỗi ngày hoãn bay lại có 200 đến 300 triệu USD lại bốc hơi khỏi túi các hãng hàng không.
Ngành hàng không vốn chưa phục hồi sau khủng hoảng tài chính thế giới, nay tro bụi núi lửa như giáng thêm một đòn mạnh khiến họ càng yếu ớt. Theo dự báo trước đó, trong năm 2010 các hãng bay toàn cầu sẽ thua lỗ khoảng 2,8 tỷ USD. Tuy nhiên, với hơn 60.000 chuyến bị huỷ trong những ngày vừa rồi, con số có thể còn lớn hơn.
Nhiều công ty đổ lỗi cho các nhà lãnh đạo châu Âu về thiệt hại to lớn. "Đây thực sự là một mớ hỗn độn của châu Âu", tờ Time trích lời ông Giovanni Bisignani, người đứng đầu Hiệp hội vận tải hàng không Quốc tế (IATA) lên tiếng. "Tại sao chúng ta phải mất đến 5 ngày mới tổ chức được một cuộc hội thảo qua điện thoại với quan chức ngành giao thông. Trong khi đó, mỗi ngày chúng tôi mất tới 200 triệu USD và 750.000 hành khách vẫn tiếp tục mắc kẹt ở đâu đó. Tất cả những điều này có ý nghĩa gì với các vị quan chức không?", ông phát biểu thẳng thắn tại cuộc họp.
Pierre-Henri Gourgeon, quan chức tại hãng hàng không Pháp Air France-KLM cho biết công ty của ông mất 47 triệu USD (35 triệu euro) mỗi ngày vì lệnh cấm bay, bất chấp những chuyến bay thử của họ được khẳng định vẫn an toàn.
Còn British Airways vẫn chưa gượng dậy sau vụ đình công hồi tháng trước. Đến phiên họp khẩn cấp hôm qua, hãng này đòi hỏi chính phủ Anh và EU phải chia sẻ phần nào thiệt hại. Nhiều hãng khác cũng hưởng ứng với British Airways.
Cổ phiếu của các hãng mất giá từng ngày. Công ty Deutsche Lufthansa AG của Đức đã mất 2,6% giá trị cổ phiếu. Cổ phiếu của Air France-KLM SA mất 2,8% và của British Airways mất 1,4% giá trị.
Thiệt hại của giới hàng không Mỹ cũng không nhỏ. AP cho biết theo tính toán của một hãng tư vấn, 5 hãng hàng không Mỹ Delta, United, American, Continental và US Airways mất tổng cộng 22 triệu USD mỗi ngày.
Ngoài ra, hàng không ngưng trệ còn gây thiệt hại đến những ngành khác. TUI Travel, nhà điều hành tour lớn nhất châu Âu cho biết vụ núi lửa từ dưới dòng sông băng Eyjafjallajokull của Iceland đã khiến hãng này thiệt hại 30 triệu USD. Khoảng 100.000 khách du lịch của họ hiện chưa thể về nhà. Cứ mỗi ngày trôi qua, công ty này lại mất thêm 9 triệu USD. Tro bụi núi lửa còn gián tiếp ảnh hưởng đến kinh tế châu Âu. Giao dịch thương mại trong khu vực phần nào bị cản trở.
Hôm thứ 6 tuần trước, hãng Ernst & Young dự báo kinh tế châu Âu sẽ tăng trưởng 1% trong năm nay. Tuy nhiên, vụ tro bụi núi lửa sẽ phần nào kìm hãm tốc độ phát triển.
Sau cuộc họp hôm qua, các quan chức ngành giao thông của Liên minh châu Âu đã đạt được thoả thuận sẽ chia khu vực EU thành 3 vùng: một vùng vẫn cấm bay, vùng bay thận trọng và vùng được bay. "Vào sáng thứ ba, một số chuyến sẽ bắt đầu khởi hành", Uỷ viên Hội đồng giao thông EU ông Siim Kallas nói. Tuy nhiên, sau khi bay trở lại, hàng không châu Âu cũng phải mất tới 3 đến 6 ngày mới có thể hoạt động bình thường.
Hồi năm ngoái, khủng hoảng kinh tế khiến khách hàng ngại đi lại bằng máy bay, hoặc hạn chế bay hạng đắt đỏ. Tổng thiệt hại của ngành hàng không thể giới lên tới 9,2 tỷ USD trong năm 2009, theo tính toán của IATA.
10 năm vừa rồi là thập kỷ đầy xui xẻo của ngành hàng không khi thiệt hại tới 50 tỷ USD. Nhiều sự kiện liên tiếp diễn ra như vụ tấn công ngày 11/9, dịch SARS, dịch cúm gia cầm và khủng hoảng kinh tế là những đòn giáng liên tiếp vào doanh thu của các hãng.
