Phông chữ

“Theatretreffen” lần thứ 51 diễn ra tại Berlin từ 5/5 đến 18/5 thu hút sự chú ý của nhiều chuyên gia trong lĩnh vực sân khấu đến từ nhiều nơi trên thế giới.


Theatretreffen là sự kiện thường niên lâu đời được tổ chức tại thủ đô nước Đức vào tháng 5. Đây là dịp mà nhiều chuyên gia trong lĩnh vực sân khấu, kịch nói hay múa đương đại ở khắp nơi trên thế giới tụ hội về Berlin cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi thông tin, các ý tưởng và thưởng thức một số vở kịch chọn lọc đến từ cộng đồng quốc gia nói tiếng Đức như Đức, Áo, Thụy Sĩ.


32 người hoạt động trong lĩnh vực sân khấu ở gần 30 quốc gia và vùng lãnh thổ tụ hội tại Theatretreffen 2014 ở thủ đô Berlin, Đức.


Theo lời mời của Bộ Ngoại giao Đức và Viện Goethe, 32 chuyên gia về lĩnh vực sân khấu đến từ gần 30 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có 2 đại diện của Việt Nam, đã góp mặt trong Theatretreffen tại thủ đô Berlin từ đầu tháng 5. Họ là những giáo sư nghiên cứu về kịch nói, chủ nhà hát, diễn viên sân khấu, diễn viên múa, đạo diễn hay những nhà báo viết về mảng văn hóa - nghệ thuật.

32 chuyên gia này đã có dịp trao đổi, gặp gỡ các đạo diễn sân khấu người Đức, chủ tịch các quỹ phát triển văn hóa hay người phụ trách của những nhà hát lớn nhất tại thủ đô Berlin. Mỗi buổi tối, họ cùng những khán giả yêu mến sân khấu thưởng thức nhiều vở kịch chọn lọc như Uncle Vanya, An Enemy of the People (Kẻ thù dân tộc), Tales from the Vienna Woods, Journey to the End of the Night, Purgatory in Ingolstadt hay Tauberbach. Các vở diễn đều là tiếng Đức và có phụ đề tiếng Anh.

Mỗi vở kịch mang một phong cách, màu sắc khác nhau cùng những nét độc đáo riêng. Có những vở được dựng lại từ các tác phẩm nổi tiếng như Uncle Vanya, An Enemy of the People hay Journey to the End of the Night. Tuy nhiên, cũng có những vở kịch mới mang tính thể nghiệm như Purgatory in Ingolstadt hay Tauberbach. Đặc biệt, vở Tauberbach kết hợp giữa kịch và múa đương đại trên nền nhạc của Bach gây ấn tượng mạnh mẽ, buộc tất cả khán giả có mặt tại nhà hát Haus der Berliner Festspiele trong đêm công diễn tối 10/5 phải đứng dậy tán thưởng.


Vở diễn "Tauberbach" gây ấn tượng mạnh mẽ cả về mặt thị giác lẫn cách thể hiện.


Thủ đô Berlin của Đức còn được coi là một trong những trung tâm văn hóa của châu Âu với rất nhiều hoạt động nghệ thuật diễn ra quanh năm. Trong thành phố có nhiều nhà máy cũ được tu sửa lại và được Chính phủ công nhận là các cơ sở đào tạo cao học cho một số ngành nghệ thuật như múa, nhảy, kịch, sân khấu hay trình diễn nghệ thuật thị giác…

Theo thống kê sau khi tổng kết, sự kiện liên hoan sân khấu Theatretreffen đã thu hút sự quan tâm của 19.500 khán giả tham gia thưởng thức các vở diễn hay những hoạt động bên lề.  

Labwa Saleh Majeed, một diễn viên và chuyên gia trong lĩnh vực sân khấu đến từ Iraq, tâm sự: “Đây là một trải nghiệm rất đáng nhớ đối với tôi vì đây là lần đầu tiên tôi tới Đức và tôi cũng không có nhiều kiến thức về sân khấu Đức. Thật tuyệt khi được tìm hiểu về nó. Khi tham gia chương trình, chúng tôi được xem rất nhiều vở diễn mang phong cách khác nhau để có cái nhìn toàn diện về kịch của Đức. Tôi ấn tượng nhất là vở Kẻ thù dân tộc. Sau chương trình, tôi đã có thêm nhiều ý tưởng để phát triển lĩnh vực sân khấu ở Iraq - quê hương tôi”.

Freddy Araya Pedrero, một đạo diễn sân khấu kiêm nhà sản xuất người Chile, cảm nhận về không khí của Theatretreffen 2014: “Các vở kịch của Đức rất nổi tiếng và ở đất nước của chúng tôi, nhiều người rất yêu thích kịch Đức. Tôi đặc biệt ấn tượng với các vở kịch hiện đại và chương trình này đã giúp tôi có thêm rất nhiều thông tin về chúng. Chuyến đi tới Berlin cũng giúp tôi tìm hiểu rõ hơn về hệ thống vận hành, mạng lưới phát triển trong lĩnh vực sân khấu của Đức và từ đó học hỏi, có thêm ý tưởng cho các dự án tương lai”.

Biên tập viên Mỹ Linh của VTV là một trong hai đại diện của Việt Nam góp mặt trong Theatretreffen 2014. Chị chia sẻ: “Chuyến đi này đem lại cho tôi rất nhiều cảm xúc với sân khấu, làm cho tình yêu của tôi với sân khấu sống lại sau nhiều năm ngắc ngoải. Nó gợi cho tôi việc cần phải nói với những người làm nghệ thuật ở Việt Nam rằng chẳng có điều gì giới hạn sự sáng tạo. Hãy quên tất cả giới hạn và thử mọi thứ. Ở Việt Nam, các người làm nghệ thuật thử rất nhiều nhưng lúc sáng tạo lại e ngại”.


Biên tập viên Mỹ Linh (thứ ba từ trái sang) cùng một số chuyên gia trong lĩnh vực sân khấu ở các nước chụp hình ở Nhà hát Haus der Berliner Festspiele.


“Trải nghiệm trong các nhà hát ở Berlin cho tôi thấy rằng lĩnh vực sân khấu ở từng nước đều có những khó khăn riêng nhưng nghệ sĩ ở đây được một thứ hơn những nghệ sĩ kịch ở Việt Nam - đó là sự trân trọng của công chúng. Bạn có thể không thích hoặc ngủ tới một nửa vở diễn nhưng khi kết thúc, nghệ sĩ ra chào, bạn vẫn vỗ tay và dành cho họ sự trân trọng. Người Việt Nam thường tự nhận là ‘nhân hậu’ nhưng chúng ta lại thường dè dặt trong việc tán thưởng người khác, dè dặt từ cái tràng pháo tay trở đi”.

Lần thứ ba tới thủ đô Berlin, biên tập viên Mỹ Linh cũng mang nhiều cảm xúc: “Tôi luôn có tình cảm đặc biệt dành cho thành phố này bởi có nhiều kỷ niệm trong quá khứ từ khi cha và anh trai mình đều đi học ở đây. Nhưng trên hết, tôi thích Berlin bởi nó gợi cho tôi nhớ về bộ phim Goodbye Lenin. Tới Berlin, lúc nào tôi cũng nghĩ tới bộ phim đó. Nó tập hợp rất nhiều thứ của người Đức - sự trí tuệ, sự hóm hỉnh và rất nhiều tình cảm sâu sắc nhưng được giấu kín chứ không phải là thứ tình cảm phơi bày ngay lập tức”.

Theatretreffen lần thứ 52 sẽ được tổ chức từ ngày 1/5 đến ngày 17/5/2015.

Bài và ảnh: Nguyên Minh, vne