Tùy vào vị trí địa lý và điều kiện khí hậu mà mỗi đất nước đều mang một nét ẩm thực riêng. Ví như nói đến Việt Nam người ta nghĩ ngay đến Spring roll (nem cuốn), đến phở, đến nước mắm thì khi nói đến nước Đức người ta sẽ lập tức nghĩ ngay đến món xúc xích.
Xúc xích Đức đã từ lâu được biết đến trên toàn thế giới, người Đức nói rằng: Con tàu trở xúc xích sẽ đi khắp trái đất mà không gì có thể ngăn cản được, ở bất kỳ nơi nào quan trọng thì nơi đó sẽ có ngọn lửa với xúc xích nướng, nếu nơi đó thiếu nó bạn hãy cho chúng tôi biết.
Thực ra những người Đức cổ xưa quan tâm đến một việc khác hệ trọng hơn là việc làm xúc xích, điều khiến cho họ lo lắng là làm sao sống sót được qua những tháng ngày mùa đông lạnh giá, làm sao tránh khỏi cảnh tranh giành nhau những miếng thịt hiếm hoi. Thế là một trong những phát minh quý giá của nền minh loài người được ra đời, ông cha của người Đức đã biết khéo léo dồn những miếng thịt vụn và máu vào trong các phần còn lại của con lợn, từ đó món xúc xích từ đó được ra đời. Con người làm tất cả chiến đấu với thiên nhiên khắc nghiệt để tồn tại và duy trì cho đến ngày nay.
Theo như nhà sử học Alan Davidson thì những người làm xúc xích giỏi nhất thế giới sống ở các nước mang khí hậu lạnh lẽo như nước Đức, trái ngược với các nước nằm ở vùng Địa Trung Hải, nơi mà thiên nhiên trù phú, không khan hiến thức ăn trong những ngày lạnh lẽo. Những loại xúc xích được bảo quản tốt nhất thường đến từ các vùng núi vì ở đó nhiều gió hơn, giúp cho công đoạn bảo quản xúc xích hiệu quả hơn, đó cũng là lý do tại sao người Anh không bao giờ có được các loại xúc xích ngon như ở Đức. Nhưng có một vài nghiên cứu cho thấy từ xúc xích để lâu ngày sẽ sản sinh ra một loại virus gọi là virus Boteluss (tiếng latinh chỉ xúc xích), gây ra chứng ngộ độc từ thịt, để khử loại virus này người ta dùng Nitras và phương pháp chế biến đồng thời bảo quản xúc xích cũng ngày được cải biến tốt và an toàn hơn trước đây.
Tiếng Đức, xúc xích nướng nghĩa là Bratwurst, vậy từ Bratwurst bắt nguồn từ đâu? Theo lý thuyết từ BrAt là một từ tiếng Đức cổ, được sử dụng từ giữa thế kỷ thứ 9 và thế kỷ thứ 11, mang nghĩa „thịt không bỏ đi“, còn từ Wurst, xúc xích, được bắt nguồn từ „Wirren“ nghĩa đen là „hỗn loạn, tạp nham“, ghép lại ta được một từ „các loại thịt tạp nham không bỏ đi“, từ cái thứ tạp nham không bỏ đi ấy ngày nay trở thành món xúc xích nổi tiếng khắp năm châu.
Khi bạn làm xúc xích là bạn đang thể hiện một trong những phương pháp nấu ăn cổ nhất trên thế giới. Cuốn sách dạy nấu ăn đầu tiên trên thế giới „Apicius Cookery“ được làm vào khoảng năm 228 trước công nguyên đã có công thức dạy làm xúc xích. Apicius trước đây sống ở La Mã nhưng người ta biết ở đâu và ai là người sáng tạo ra phương pháp nấu ăn này.
Người Đức cổ đã chọn thịt lợn để làm xúc xích, không như ở châu Mỹ người ta ăn thịt bò nhiều hơn, vì thế không ngạc nhiên khi ta thấy ở Đức con lợn là biểu tượng mang lại sự may mắn. Trong những ngày giá lạnh, xúc xích là một cách tốt nhất để bảo quản và lưu trữ thịt lợn, người Đức đã thực sự giữ được một món ăn truyền thống của họ được lưu truyền từ đời này qua đời khác, nó trở thành một món ăn thông dụng nhất hoặc không thể thiếu được trong các lễ dịp hội hè hay BBQ.
Tại Thüringer vào ngày 28 tháng 5 năm 2006 người ta đã khai trương một viện bảo tàng „Xúc xích nướng“ ghi lại những biến đổi qua lịch sử và các triều đại vua của xúc xích, vào năm 1600 một chiếc xúc xích nướng khổng lồ dài 670 m đã được làm tại nơi này.
Ngày nay, xúc xích được phân chia thành ba loại chính, Rohwurst (xúc xích thô, chưa qua chế biến), Brühwurst (xúc xích luộc), Kochwurst (xúc xích được làm từ các nguyện liệu đã chín). Từ ba loại này sản sinh ra hàng trăm loại xúc xích khác, ngoài thịt lợn người ta còn dùng cả thịt bò, thịt gia cầm, thịt cừu, thịt ngựa, vân vân, tạo thành các sản phẩm vô cùng phong phú, cả về hình thức lẫn độ ngon.
Rohwurst được làm từ thịt sống, mỡ lợn và các loại gia vị khác nhau, được dùng tươi hoặc để phơi khô, ví dụ như Salami, Landjäger, Mettwurst, Teewurst.
Brühwurst được làm từ các loại thịt xay nhỏ và muối, được ngâm nước sau một khoảng thời gian xông khói nhất định sẽ được thành quả, xúc xích thuộc loại này gồm Frankfurter, Wiener, Lyoner, Weißwurst,…Trước khi ăn chỉ cần ngâm vào nước nóng một chút, nếu ngâm lâu sẽ bị vỡ.
Kochwurst được làm từ các nguyên liệu đã được nấu chín, như gan, mỡ ,thịt lợn, loại này gồm có Blutwurst, Lerberwurst….
Otto von Bismarck được biết đến là một nhà cung cấp xúc xích nổi tiếng của Đức đã nói rằng „Người ta càng ít biết đến xúc xích và gia vị được làm ra như thế nào thì người ta càng ngủ ngon hơn“, chứng tỏ làm nguyên liệu, gia vị, quá trình làm và bảo quản xúc xích không đơn giản như việc cầm xúc xích cho vào mồm ăn.
Sau năm 45 rất nhiều người Việt Nam sang làm việc tại Đức và họ bắt đầu làm quen với món ăn mới trong đó có xúc xích. Tại Việt Nam vào năm 2000 nhà máy xúc xích Đức đầu tiên được mở ra do một người Việt đảm nhiệm, nhà máy nằm cách Hà Nội 30 km về phía Đông Nam, tại khu công nghiệp Yên Mỹ, tại đây người ta sản xuất khoảng 15 loại xúc xích khác nhau, cung cấp cho thị trường trong nước, giới thiệu các sản phẩm xúc xích với công nghệ Đức đến với người dân Việt Nam.
Nói tóm lại, người Đức đã làm được một việc mà không phải con người ở bất cứ đâu cũng có thể làm được, họ đã khẳng định vị trí của mình trên toàn thế giới, không chỉ bằng sức mạnh tiềm ẩn, nghị lực đấu tranh mà còn bằng những thứ rất đời thường như một món ăn dân dã, khi nghe đến nó người ta nghĩ ngay đến nó đến từ đâu và ai là người sáng tạo ra.
Hà Anh, tapchihuongviet.eu
