Cuối thời Chiến Quốc (479-221 trước CN) nhà Chu ngày càng suy yếu. 7 nước chư hầu: Tần, Tề, Sở, Hàn, Ngụy, Triệu, Yên nổi lên tranh quyền đoạt lợi, sát phạt lẫn nhau, chiến tranh liên miên và tàn khốc, sinh linh lầm than, xã hội Trung Quốc cực kỳ rối ren. Khi Doanh Chính kế ngôi Tần Vương, dùng quân hùng tướng mạnh bình định thiên hạ, tiêu diệt 6 nước, thống nhất Trung Hoa, tự xưng là Tần Thủy Hoàng Đế.
At the end of the "Warring States Period" (479-221 B.C.), the Zhou dynasty became more and more weaker. The 7 satellite states ("Seven Warring States", literally "Seven Hegemonial among the Warring States"): the Qin, the Qi, the Chu, the Han, the Wei, the Zhao and the Yan were thought to be the major contenders for domination. The Warring States period is usually interpreted as a age of endless brutal wars that came as a result of friction among the seven states and that this unfortunate state of affairs could end only with one state bringing all into one empire. And the winner was the Qin, under leading of Qin Shi Huang. After conquering the independent Chinese states in 221 B.C., he ruled as king over all of established China. He created a new title, calling himself the First Emperor.
Lúc Tần diệt Triệu, cảnh núi xương sông máu là điều không tránh khỏi, những con dân nước Triệu nợ nước thù nhà nhiều phen toan tính hành thích Tần Vương để rửa cái nhục mất nước. Nổi lên có ba kiếm khách là Trường Không (Sky), Tàn Kiếm (Broken Sword) và Phi Tuyết (Flying Snow). Để trừ mối họa tâm phúc, Tần Vương hứa ban thưởng vàng bạc, lộc điền và cho phép người giết được 1 trong 3 cao thủ đó được diện kiến. Tuy nhiên, suốt 10 năm trời không ai có thể làm được điều này.
As the Qin wiped out the Zhao, many citizens of Zhao wanted to assassinate Qin Shi Huang for revenge. There were 3 most fearful swordmen: Sky, Broken Sword and Flying Snow. Qin Shi Huang promised to reward gold, land to whom can kill one from those guys, and the one was also allowed to meet him. However noone could have done for 10 years.
Vì vậy, khi 1 kiếm khách là Vô Danh tới hoàng cung với những vũ khí huyền thoại của 3 thích khách trên, Tần Vương đã không nén nổi tò mò được nghe chiến công của Vô Danh. Vô Danh lưu lạc sang nước Tần từ nhỏ, khi phát hiện ra mình là người nước Triệu, ý chí rửa nhục mất nước trổi dậy, Vô Danh toàn tâm toàn lực 10 năm luyện võ sáng tạo ra chiêu thức "Thập bộ nhất sát", trong khoảng cách 10 bước không ai đỡ nổi đường kiếm tuyệt chiêu của chàng.
One day a swordman - Nameless - came with the legend weapons from those 3 assassins. He was a a Zhaoan man that drifted into the Qin and wanted to revenge for his fatherland. He spent 10 year getting perfect his skill, which was called "Death within 10 paces".
Ngồi trong hoàng cung, chỉ cách Tần Vương 10 bước chân, Vô Danh đã kể câu chuyện về chiến công phi thường của mình: Trong suốt 10 năm, chàng tích cực luyện tập kiếm pháp, sử dụng những chiêu thức kiếm pháp bí truyền của mình, Vô Danh đã đánh bại Trường Không trong một trận thư hùng. Tiếp nối chiến thắng ban đầu này, chàng đánh bại được đôi uyên ương danh chấn giang hồ Phi Tuyết và Tàn Kiếm. Lần này, Vô Danh đã sử dụng một vũ khí có sức tàn phá hơn cả gươm đao, đó là cuộc tình tay ba giữa ba tuyệt đại cao thủ này.
In the imperial palace, he told Qin Shi Huang about his feat of arms. He defeated Sky, then concoted a love triangle between those three to defeat Broken Sword and Flying Snow.
Với tài trí hơn người của bậc đế vương và cặp mắt tinh tường có thể rọi thấu tâm can của người đối diện, vua Tần đã phát hiện ra những thiếu sót trong câu chuyện của Vô Danh, ngài đã đoán ra vai trò đích thực của tráng sĩ trẻ tuổi và đưa ra những giả thuyết của mình về cuộc gặp gỡ giữa Vô Danh và những tay thích khách.
Qin Shi Huang was too wise to see through this lie. He realized that Nameless came to assassinate him, and also the relationship between those swordmen.
Kinh ngạc trước sự tài trí của bậc quân vương, Vô Danh đành kể lại sự thật câu chuyện đã xảy ra giữa chàng với những người thích khách và không quên nhắc lại những thay đổi trong tư tưởng của Tàn Kiếm, một người đã từng có cơ hội ra tay lấy mạng vua Tần nhưng rồi lại quay kiếm tháo lui. Bậc đế vương càng ngạc nhiên hơn khi biết rằng kẻ thù đáng sợ nhất của mình lại là người hiểu mình nhất. Với khẩu khí của thiên tử, ngài chấp nhận đứng yên để Vô Danh đạt được ý nguyện...
Nameless was impressed by the king's wise and told him the true. Broken Sword wanted to kill the king but he abandoned his purpose and told Nameless not to do that. Qin Shi Huang was surprised as he knew his most fearful enemy was the one who really understood him. He gave Nameless his sword, and stood still, so that Nameless could kill him, but in the end, Nameless didn't do that.
Trương Nghệ Mưu đã khéo léo dùng màu sắc song song với sự thay đổi của câu chuyện. Với năm gam màu: đen, đỏ, xanh lá, xanh da trời và trắng mà tác giả muốn người xem hiểu như đó là cách thể hiện thuyết Ngủ hành: Kim- Mộc- Thủy- Hỏa - Thổ. Màu đỏ là chuyện theo Vô Danh - chói chang của lửa lòng ghen tuông thù hận, màu xanh là theo Tần Thuỷ Hoàng - thăm thẳm của lòng thủy chung son sắt, và màu trắng tinh khôi của sự thật...
Zhang Yimou made the change of colours parallel with the change of the stories. The 5 colours black, red, green, sky-blue and white remind us about the 5 elements: Venus - Jupiter - Mercury - Mars - Saturn. Red is the story of Nameless, expresses the fire of jealousy; green is the story of Qin Shi Huang, shows the faithfulness. And white symbolizes the truth...
Chung quy lại, chỉ có 3 người là anh hùng thật sự:
In general there're only 3 true heroes:
1. Tàn Kiếm xứng đáng là anh hùng vì đã nhìn thấy rằng cần phải đặt muôn dân lên trên tất cả, nỗi đau của một người không là gì so với nỗi đau của thiên hạ. Vì thế chàng đã không giết chết Tần vương và cũng khuyên Vô Danh đừng làm điều đó. Vì Tàn Kiếm biết rõ Tần vương là người duy nhất có đủ tài năng thống nhất đất nước để máu ngừng chảy. Giết Tần vương cũng chỉ để trả thù cá nhân và thiên hạ sẽ còn thống khổ vì chiến tranh.
Broken Sword: he realized that the citizens are the most important thing, the pain of one can not be compared to the pain of the people. That's why he didn't kill the king, and told Nameless not to do so. Because he knew that Qin Shi Huang was the only one who could unite the lands, so that there's no more war. Killing Qin Shi Huang only suits private purpose, and the people would still be miserable because of wars.
2. Vô Danh - ở đất người mà vẫn không quên cố quốc, nuôi chí lớn mà mười năm gian khổ trui rèn, muốn đại sự cáo thành mà nhọc lòng dàn dựng kế sách sâu xa. Nhưng tất cả việc làm đó chưa đáng để gọi là anh hùng vì người bình thường nuôi chí cũng có thể thực hiện được. Vô Danh chỉ thực sự trở thành anh hùng khi tỉnh ngộ trước hai chữ "Thiên hạ" mà Tàn Kiếm tặng. Chàng để cho Tần vương sống vì muôn dân và tự mình nhận lấy cái chết. Câu nói của người anh hùng với Tần vương khi Tần vương đã sẵn sàng chết "Ta để cho ngươi sống để cứu muôn dân khỏi cảnh lầm than nhưng đừng bao giờ quên những người đã ngã xuống vì sự thái bình của thiên hạ".
Nameless: has trained for 10 years to revenge for his land. But that's not enough to call him "a hero". He was only a hero as he understood what Broken Sword has written: "All under Heaven". He let Qin Shi Huang being alive and received the death. His last words to Qin Shi Huang remains in my mind: "Rememder those who gave their lives for the highest ideal: peace"
3. Tần Thủy Hoàng có thể được xem như một đại anh hùng trong các anh hùng, người đã thống nhất Trung Quốc sau hơn 500 năm dưới thời Đông Chu bị chia cắt, chém giết liên miên bởi sự tranh bá đồ vương của các nước chư hầu. Dù ai nói đông nói tây và không ít sử sách liệt ông vào hàng bạo chúa nhưng thành quả thống nhất đất nước của ông có một ý nghĩa vô cùng to lớn trong tiến trình phát triển của lịch sử Trung Hoa sau này. Các thể chế chính trị và các chính sách luật lệ do ông ban hành đã thúc đẩy xã hội Trung Quốc từ chỗ trì trệ do chia rẽ, hỗn loạn và không quy ước tiến tới sự hợp nhất trong một cơ chế nhà nước phong kiến trung ương hùng mạnh. Nói riêng về mặt văn hóa, khi ông thống nhất văn tự đã có lợi biết bao cho đất nước, khi mà thời đó riêng nước Triệu đã có 19 cách viết khác nhau về một chữ "Kiếm"! Dù không có những cảnh Nam chinh Bắc chiến của Tần Vương nhưng hình ảnh đầy hào khí của ông khi đối chọi với thích khách đã được các nhà làm phim dàn dựng dựa trên nền tảng của những luận cứ bi hùng của cuộc đời ông. Cảnh ông rơi lệ khi hạ lệnh giết chết Kiếm Sĩ Vô Danh đủ lay động lòng người. Hành động cử hành tang lễ cho Kiếm Sĩ Vô Danh như một người anh hùng chứng tỏ Tần vương xứng đáng là bậc quân tử.
Qin Shi Huang ist the most hero of all. He has united China after over 500 years of separation. The historians call him "Tyrant", but they can not negate his services. He established an autocratic state with centralized power over the feudal society. He also standardized the script used for writing, the coinage, introducing a circular copper coin with a square hole in the center. Equally important reforms were the standardization of weights and measures, and codification of the law. These reforms benefited both the economy and cultural exchange during the period.
The scene in which Qin Shi Huang wept as he had to command the army to kill Nameless touchs heart. He buried him as a hero. His act proclaimed him a man of honour.
"Hãy đặt muôn dân và đại cuộc lên trên quyền lợi cá nhân" - Tư tưởng đó tuy cũ nhưng mãi mãi còn nguyên giá trị.
"The people and the wealth of the land are mor important than private interests - this thought is old but its worth still remains.
