-Quang Lộc (QL): Chào Jazzy Dạ Lam (tôi thích cái tên này vì nghe nó rất jazz và „liêu trai“) hơn là Thảo Hương, một cô ca sĩ giản dị hòa lẫn với cộng đồng người Việt trong các buổi văn nghệ ở München...
Hình như cộng đồng người Việt ở đây biết về chị thì nhiều, nhưng để hiểu thì quá ít. Chị nghĩ sao về nhận xét này? Là một nghệ sĩ chuyên nghiệp sống xa quê có làm chị trăn trở?
-Thảo Hương (TH): TH không buồn về điều này đâu (cười)...Giữa đám đông dân mình, TH thấy rất ấm áp. Đó là quê hương, nguồn cội, là những tấm lòng chia sẻ của những người xa quê. Còn chuyện mọi người có biết đến mình hay không, không quan trọng, cái chính là mình được sống trong cộng đồng, trong nghệ thuật... Khi có việc cần làm chung với người Việt mình, TH sẽ không đặt nặng vấn đề chuyên môn, miễn là vui vẻ, dễ chịu.. Mình không nề hà chuyện gì cả (cười). Việc cộng đồng người Việt ở đây ít biết đến TH cũng dễ hiểu thôi: Nghệ thuật cũng theo quy luật cung cầu. Nhu cầu âm nhạc, nhất là thể loại nhạc Jazz của dân mình ở đây không có. Phần lớn TH biểu diễn cho người Châu Âu. Cái này cũng là chuyện tự nhiên và bình thường.
Còn về sự trăn trở khi là nghệ sĩ sống xa quê...(im lặng một lúc, sau đó giọng hơi nhỏ lại) Chắc không riêng gì TH đâu, sự nhạy cảm của người nghệ sĩ thường khiến mình có cảm giác lẻ loi, đôi khi rất cô đơn của một người xa xứ. TH rất muốn đóng góp một cái gì đó dù nhỏ nhoi khi có điều kiện cho quê mình...
-QL: Và điều này đã chứng minh ở những buổi biểu diễn (Konzert) có mục đích từ thiện của Jazzy Dạ Lam!... Jazz là một thể loại nhạc kén khán giả. TH có ý định viết một cái gì khác đi, chẳng hạn một bản nhạc trẻ (pop) chẳng hạn? Sẽ được nhiều công chúng yêu mến hơn?
-TH: (cười to) Thật ra mình không chỉ viết Jazz đâu, vì TH không muốn bị „đóng khung“ ở một thể loại nào. Mọi thể loại, hình thức nghệ thuật chỉ là công cụ cho người nghệ sĩ cầy trên cánh đồng tâm hồn mình bằng mồ hôi và tình yêu nghệ thuật... Còn được nhiều công chúng hâm mộ thì cũng thích chứ...(cười). Cái chính là mỗi người có một sở trường để diễn tả. Người nghệ sĩ trước tiên phải vì nghệ thuật, còn khi có được nhiều đồng cảm, tức nhiều người ái mộ là chuyện đến sau, và đó sẽ là nguồn động viên lớn lao nhất.
-QL: Những sáng tác của TH đã nói lên điều đó. Không chạy đua theo „mốt“ hào nhoáng của thị trường, mà đi vào cái tôi trong tâm thức để bật lên cái đẹp đích thực tồn tại với thời gian..ví dụ như bài „Khúc đêm“, một trong số ít những bài TH tự viết lời, trong Album đầu tay „moon & you“ (trăng và em) được viết vào năm 2000. Đã chín năm rồi, nhưng nghe lại ta vẫn thấy thổn thức với những câu: „...Đêm trắng tiếng đàn xa vắng... còn đâu những ngày xưa cũ..., nhạt nhòa phai dấu...“ nó cho người nghe cảm giác buồn và hơi hoài cổ. Hình như kỷ niệm ám ảnh TH? Và TH có bị ảnh hưởng bởi nhạc tiền chiến VN vào cuối thập niên 30 hay bởi nhạc sĩ nào trong nước không?
-TH: TH nghĩ rằng mình đã bị ảnh hưởng từ rất nhiều nguồn khác nhau, trước tiên là TH may mắn được thừa hưởng niềm say mê âm nhạc từ cả Ba & Mẹ, được ba mẹ dạy dỗ, dìu dắt vào con đường âm nhạc từ rất bé. Với mẹ là những câu hò điệu lý điệu ru dân ca, với Ba là những giai điệu tuyệt đẹp từ kho tàng nhạc cổ điển. Sau này lớn lên qua quá trình học lại được tiếp xúc với các loại âm nhạc thế giới (world music), ngoài ra từ bé đã rất mê hội họa, triết học... nên có thể cho rằng TH bị "lai căng" tùm lum hết...(cười). Buồn và hoài cổ ,TH rất thú vị về nhận định trên...Còn kỷ niệm thì bao giờ cũng đẹp và dường như luôn có sức hút khá mạnh.
-QL: Khán giả của chị bên đây thường là người Châu Âu. Chị có hơi buồn một chút về sự hạn chế thưởng thức âm nhạc của dân mình? Và cảm giác khác nhau như thế nào khi hát cho dân bản xứ trong một khán phòng sang trọng, mọi người im lặng thưởng thức, với sự ồn ào thiếu tính tôn trọng ca sĩ của dân mình trong những buổi hát cho cộng đồng ?
-TH: Thường nghệ sĩ nào khi trình diễn không được khán giả tôn trọng, lắng nghe mình cũng đều buồn và khó chịu. Riêng với TH thì có lẽ vì mình hiểu tính cách dân tộc mình nên không lấy đó làm buồn lắm, hơn nữa trong số khán giả đó chắc chắn sẽ có người hiểu và lắng nghe mình, dù chỉ một người cũng đủ cho TH thấy vui và hạnh phúc để cống hiến hết mình. Từ đó TH không khi nào so sánh tấng lớp khán giả đâu, họ bao giờ cũng dễ mến và có lý dù bất kỳ hoàn cảnh hay môi trường nào... Đương nhiên nếu biểu diễn khán phòng sang trọng, mọi người im lặng thưởng thức, thì còn gì bằng! (cười)...
-QL: „Phần lớn sáng tác của TH đều viết trên nền thơ của người khác, dường như ngôn từ chỉ là cái cớ để những giai điệu bay bổng, du dương. Chúng đạp trên những con chữ để tìm về cái tôi của tác giả, cái tôi của „ở trọ trần gian“ như cố nhạc sĩ họ Trịnh có nói. Và Thân phận ẩn hiện đâu đây trong những giai điệu đó rất rõ nét? Chị thấy sao về nhận xét này?
-TH: A!...cảm nhận này của anh làm TH rất là sung sướng đấy...Cái tôi đôi khi nó quyến rũ hơn mình tưởng... dùng cái vô hạn của nghệ thuật để nói hộ cái hữu hạn của thân phận, TH không ích kỷ đâu, đó là nhu cầu mà! (cười)
-QL: Điều đó chứng minh bằng những sáng tác của TH như „Võng đêm“ đã dùng chất liệu dân ca trên nền hòa âm hiện đại, nhưng tác giả đã không bị những tinh hoa của người đi trước nuốt chửng mình, mà dùng nó như những công cụ hay cảm hứng để bộc bạch mình. Đó cũng là tính cách chung của đa phần nghệ sĩ đương đại bây giờ, thích khám phá bản thân hơn. Hình như trong nghệ thuật TH hơi ích kỷ đấy?
-TH: (Cười to.....) ...ừm...biết làm sao được!
-QL: Dự định sắp tới của TH?
-TH: Câu hỏi này chắc là câu TH khó trả lời nhất đây, vì dự định nhiều nhưng chưa thực hiện được bao nhiêu. Mà nói trước lại sợ bước không qua. Thôi hẹn khi nào làm xong sẽ thông báo cùng mọi người nhé. Tuy nhiên trong tháng 11-2009 tới đây ,TH sẽ có một Konzert cùng nhóm bạn nghệ sĩ ngoại quốc ở München. Hy vọng được mọi người ủng hộ!...
-QL: Vâng! Trời sẽ không phụ lòng người hiền! Xin thay mặt độc giả và những người hâm mộ, cảm ơn và chúc Jazzy Dạ Lam gặt hái nhiều thành công trong con đường nghệ thuật. Cống hiến cho đời thêm nhiều sáng tác hay...
-TH: Xin cảm ơn „những người bạn „ đã dành cho TH buổi nói chuyện này để TH có dịp chia sẻ cùng khán giả. Và xin cảm ơn anh.
Quang Lộc / München lập thu 2009
